سلطنت‌طلبان از اینجا مانده و از آنجا رانده، این بار پس از شکست سیاسی تمام عیارشان  در مبارزه علیه نظام استبدادی ”جمهوری اسلامی” برای جلب افکار عمومی از طریق رسانه‌های تحت امرش به پروژه‌ لعابدار و شیکی به نام “پروژه شکوفایی ایران” روی آورده‌اند. می توان یقین داشت این پروژه هم مانند پروژه‌های پیشین رضا پهلوی به شکست خواهد انجامید. در این نوشتار به گسست و گسلهای موجود در این پروژه خواهیم پرداخت.

برای توسعه همه‌جانبه و پایدار مجموعه‌ای از شرایط اساسی در ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و زیست‌محیطی باید فراهم باشد. این نوع توسعه نه‌تنها به رشد اقتصادی می‌پردازد بلکه به عدالت اجتماعی، حفظ محیط‌ زیست و پایداری نسل‌های آینده نیز توجه دارد.

بر همگان مسلم است کە توسعه همه‌جانبه و پایدار تنها در صورت وجود یک حکومت دموکراتیک قابل حصول است نه در چارچوب رژیم استبدادی خامنه‌ای و یا حتی حکومتی تحت لوای رضا پهلوی و اطرافیان وی. از یاد نبریم که برای شروع توسعه پایدار و همه جانبه به یک حکمرانی خوب ( Good Governance) نیاز داریم. این مفهموم جدید و مهم در اندیشه سیاسی، خود دارای ویژگیهای مهمی از جمله؛ شفافیت، پاسخگویی، مبارزه با فساد، مشارکت مردم، ثبات سیاسی، امنیت داخلی و … است.

هدف غایی این سطور محک زدن رضا پهلوی و اطرافیانش با این شاخص ها می باشد.

پیشتر اشاره شد این نوع توسعه در ابعاد گوناگون ازجمله سیاسی و فرهنگی قابل پیگیری است. در واقع توسعه همه‌جانبه و پایدار یک حرکت هوشمندانه، استراتژیک و چند بعدی است نه تک ساحتی به مانند اقدامات پدر و پسر، دو شاه مستبد و بی‌تدبیر پهلوی.

” فرهنگ” در امر توسعه یکی از کلیدی ترین مباحث است. بدین معنی که فرهنگ نقش مهمی در پیشبرد دمکراتیک و پایدار توسعه ایفاء می‌کند. این هم به بعد روانشناختی، حقوق‌بشری و امنیتی این مقاله که همانا توسعه است بر‌می‌گردد.

با این اوصاف یکی از شرایط مهم برای شروع توسعه همه‌جانبه و پایدار، حفظ و تقویت هویتهای فرهنگی در چارچوب توسعه است. در این رابطه می‌توان به منابع زیر که توسط سازمانی جهانی یونسکو و دیگر نهادهای معتبر منتشر شده‌اند مراجعه کرد:

1. Culture: at the Heart of Sustainable Development Goals  by Jyoti Hosagrahar (UNESCO)
2. Culture’s Contribution to Sustainable Development
3. Culture(s) for Sustainability: Integrating Local Cultures into Sustainable Development Strategies, by Frantz Dhers (Culture Action Europe)
4. Culture for the 2030 Agenda, by Jyoti Hosagrahar

پرسشهایی که در اینجا  به ذهن خطور می‌کنند، می‌توانند اینها باشند؛  دو شاه مستبد پهلوی چه رویکردی در رابطه با  لزوم ”  حفظ و تقویت هویت‌های فرهنگی” داشتند؟ آیا  در چارچوب توسعه همه‌جانبه و پایدار، رضا پهلوی و مشاورانش چه اقدام عملی در جهت تقویت و تجمیع هویتهای فرهنگی غیرفارس برای بالا بردن نرخ مشارکت انجام دادە اند؟

مهمتر این که چرا هیچ برنامه‌ی مشخص و شفافی برای عبور از رژیم آخوندی، در چهارچوب یک همبستگی و ائتلاف دموکراتیک ارائه نداده اند؟ البتە هرازچند گاهی با نمایش های بە ظاهر سیاسی مجازی، سعی در اغفال افکار عمومی شده ولی این رویکرد مسموم به غیر از خدمت به جمهوری اسلامی و کمک به تداوم عمر این حکومت سفاک، نتیجه دیگری خواهد داشت؟

نکته آخر و مهم از نگاه نگارنده که یک فعال سیاسی کورد هستم، موضع و رویکردی سیاسی است نسبت به نمایشی مجازی از سوی رضا پهلوی و اطرافیانش. بدین معنی که اگر توسعه همه جانبه و پایدار با ساختار فرهنگی و اجتماعی ارتباط مستقیم و سازنده‌ای دارد، همچنانکه عنوان شد، پس عده‌ای با اتیکتهای علمی‌ای همچون پرفسور و دکتر، اما به لحاظ سیاسی فاشیست و غیردمکرات و غیر کورد زبان، چرا باید در آمریکا و اروپا نشسته و به نام ایران و به کام فرقه خود، برای کوردستان نسخه توسعه بپیچند؟!  مگر نه اینکه، پروژه توسعه می‌بایست هویتهای فرهنگی، مشارکت، شفافیت و پاسخگویی را دربرداشته باشد؟ نشانه‌های احترام این فرقه به هویتهای غیرفارس و تمایلشان به مشارکت و همکاری با احزاب و سازمانهای غیرمرکزگرای پیرامونی در چه سطح و حدی است؟ مگر می‌شود بدون مشارکت احزاب و سازمانها و صاحبنظران غیرفارس برای بلوچها و کوردها و لرها، عربها و  … اما به نام ایران نسخه توسعه صادر کرد؟

اگر میان رضا پهلوی و دیگر احزاب و سازمانهای سیاسی مبارز که ٤٥ سال است علیه رژیم خمینی عملا در جنگ و مبارزه هستند، توافقی بوجود نیامده است، پس اصولا آقای پهلوی چگونه می‌خواهد، بعنوان نمونه، کوردستان را وارد توسعه کنند؟ مادامی که رضا پهلوی و اطرافیانش، کنشگران حقوقی و حقیقی و مبارزان مردمی مناطق غیرفارس زبان را انکار و نفی می‌کنند، این عالمان بی عمل با چه صلاحیتی می‌خواهند پا به کوردستان بگذارند و از دخالت در سرنوشت کوردستان سخن برانند؟

ساده‌تر بگویم، برای توسعه کوردستان و با در نظر گرفتن اهمیت ساختار فرهنگی، اجتماعی و تاریخی یک سرزمین در امر توسعه دموکراتیک، فرقه پهلوی با اتکاء به کدام صلاحیت دموکراتیک در حال ارائه طرح توسعه برای کوردستان هستند؟

آیا خودشان و با خودشان و برای خودشان، کوردستان را وارد پروژه مورد نظر خواهند کرد یا با همکاری و همدستی نیروهای بومی و مشروع ( از لحاظ سیاسی) این پروژه را عملیاتی خواهند کرد؟

آیا فرقه پهلوی در رابطه با ” توسعه همه‌جانبه و پایدار” به گسلها و گسستهای سیاسی، امنیتی و فرهنگی موجود میان خود و دیگران اندیشیده‌اند؟

تصور کنید که تصور کردنش هم محال است، ملت کورد فرقه پهلوی را برفراز احزاب و شخصیتهای مبارز کورد که در طول ٤٥ سال گذشته دینامیزم اجتماعی کوردستان را در لوای یک جنبش تاریخی و دموکراتیک رهبری کرده‌اند ( نمونه اعتصابات کوردستان) و هزاران جانی که فدای آرمانهای این جنبش شده‌است را فراموش کنند یا نادیده بگیرند و به عناصر نامحبوب و نامطلوب این فرقه برای اداره و توسعه کوردستان خوش‌آمد بگویند!

تصوری که تصورکردنش هم محال است.

https://kurdistanmedia.com/ku/news-letter?Category=Rojname

ساڵی ٥٨ی هه‌تاوی ساڵێکی چاره‌نووس ساز بوو بۆ کورد، به‌ڵام به داخه‌وه له ئاکامدا ساڵانێکی ره‌شی بۆ کورد تۆمار کرد. ئێستا ئێمه‌ی کورد له ئێران هه‌م‌دیسان که‌وتووینه‌ته وه‌ها دۆخێکه‌وه. هه‌رچه‌ند فاکتۆڕه‌کانی ده‌خیل له گۆڕه‌پانی سیاسه‌تدا له هی ئه‌وکات زۆرتر و جیاوازترن به‌ڵام له رووی چاره‌نووسه‌وه ئێمه‌ی رۆژهه‌ڵاتی، دیسان خه‌ریکه له ٥٨ نزیک ده‌بینه‌وه.

ئاسایش( امنیت) و سیاسه‌ت

به پێچه‌وانه‌ی هه‌ندێک بۆچوون ئه‌وه‌ی زیاتر و زووتر له سه‌ر چاره‌نووس شوێندانه‌ره ، ئه‌منیه‌ته نه‌ک سیاسه‌ت. که‌ ده‌ڕوانینه ساڵی ٥٨ی هه‌تاوی، ته‌نیا دوو که‌سایه‌تی شه‌هید دکتور قاسملوو و شێخ عێزه‌دینی حوسێنی له رووی سیاسی‌یه‌وه له زۆربه‌ی سیاسی‌یه‌کانی نیشته‌جێی تاران له‌سه‌رتر بوون، به‌ڵام چوونکه تاران و تارانیان له رووی ئه‌منیه‌تییه‌وه باڵاده‌ست بوون، توانیان پاشه‌کشه به کورد بکه‌ن. ئه‌وه‌ی که ئه‌منیه‌ت سیاسه‌ت دیاری ده‌کات نه‌ک به پێچه‌وانه‌که‌ی، راستی‌یه‌کی زه‌قه، هه‌ربۆیه حزووری کورد له تاران له رووی ئه‌منیه‌تییه‌وه زۆر گرینگه.
حیزبه‌کانی رۆژهه‌ڵات نه‌ ته‌نیا تارانیان به‌‌ته‌واوی به‌جێ‌هێشت به‌ڵکوو شار و گونده‌کانی کوردستانیشان چۆڵ کرد و روویان له شاخ کرد. ئه‌وه هه‌ڵه‌یه‌کی کوشه‌نده‌بوو بۆیه به باوه‌ڕی من نابێ دووپات بێته‌وه.
لێره‌دا گرینگ مه‌هاری باڵانسی ئه‌منیه‌تییه بۆ ئاواڵه‌ترکردنی ده‌ستی ده‌زگای سیاسی کوردی له ئێرانه بۆ هه‌ر پلانێک که هه‌یه‌تی. بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش هه‌ندێک رێگا و شوێن هه‌ن که رێگا و ئیمکانێکی زیاتر و نزیکتر بۆ کورد پێک دێنێ بۆ به کرداریکردنی ئه‌م پلانه، ئه‌ویش کرماشانه. ئه‌وه‌نده‌ی کرماشان له رووی ئه‌منیه‌تییه‌وه ده‌توانی له سه‌ر چاره‌نووسی سیاسی کورد شوێندانه‌ر بێ، شاره‌کانی دیکه‌ی کوردستان ناتوانن ئه‌م قورسایی و شوێندانه‌رییان هه‌بێ.
پاراستنی کوردستان

به هۆی جێگیر نه‌بوون( نهادینه‌)ی دێمۆکراسی وه‌ک ره‌وشت و پڕێنسیپ له جوغرافیای ئێراندا به گشتی و تاران به تایبه‌تی، چاوه‌ڕوانی له تاران بۆ هه‌ڵسووکه‌وتی دێمۆکراتیک له‌گه‌ڵ پرسی کورد که‌مێک دووره له لۆژیک. بۆیه ئه‌م ئه‌‌م باسه‌ی من له چوارچێوه‌ی دێمۆکراتیزه کردن و فدڕالیزه‌کردنی ئێراندا جێی نابێته‌وه. لانیکه‌م هاوته‌مه‌نی من، ناتوانێ پێشڤه‌چوونێکی باش له پاراستنی کوردستان له سه‌ر بنه‌مای دێموکراسی ببینێت. بۆیه ئێمه ناچارین له ئه‌گه‌ری هاتنه ئارای گۆڕانکاری له ئێران له رووی موعادله‌ی هێزی نیزامی و ئه‌منیه‌تییه‌وه چاو له چاره‌نووسی کورد بکه‌ین.

کۆتا قسه‌م ئه‌وه‌یه که ئه‌وه‌ی ئێستا له رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست قه‌باره‌ی سیاسه‌ت دیاری تیۆری ئه‌منیه‌تی- نیزامییه نه‌ک شتێکی‌تر. بۆیه ده‌سته‌ڵاتی ئه‌منیه‌تی و نیزامی ئێمه‌یه که چه‌ند و چۆنی داهاتوومان ده‌نووسێته‌وه.

هر زن ایرانی، هر عضو جامعە رنگین کمان ایرانی، هرغیر فارس زبان و غیر شیعەی ایرانی بدلیل اینکە در تاریخ معاصر ایران قانونا و عملا تحقیر و مورد ستم واقع شدەاست، می‌تواند خواستار حقوق برابر یا حتی تمهیدات و تبصرەهای قانونی ویژە برای حفاظت خود در مقابل اکثریت شیعە فارسی زبان را مطرح کند و چون رنجدیدە و قربانی روند نقض حقوق بشراست، پس می‌تواند در رابطە با آیندە سیاسی ایران( قانون اساسی) همراهی و همکاری با اپوزیسیون، از شروط خود بگویند. اما از یک سوی پدر و پدربزرگ آقای رضا پهلوی ناقض تمامیت ارضی ایران ( در دوران هردو پهلوی بخشهایی از ایران جدا شدە اند) بودە‌ و برمبنای صدها سند و شاهد، ناقض حقوق بشر بودەاند. از سویی دیگر بانی یک سیستم غیردموکراتیک و در حال حاضر هم همسرایشان و تمام مشاورین و نزدیکانش ( در نوشتار، گفتار و کردار) ناقض حقوق بشر( از درخواست مرگ برای دیگران تا حذف غیرسلطنت طلبان) هستند، با این اوصاف ایشان دقیقا بر اساس کدام حق، گزارە عقلی و صلاحیتی از شروط فوق الذکر سخن می‌گویند؟ چون قرار بر این نیست که در گذشته بمانیم پس بگذارید موضوع ائتلاف (نه اتحاد) را از همین الان بعنوان نقطە عزیمت در نظر بگیریم و گذشتە را بە خاطر یک هدف اخلاقی بزرگ ( عبور از ج.ا ) موقتا آرشیو کنیم و فرض را بر این می‌گذاریم کە این سە شرط برای آقای پهلوی بسیار مهم هستند، و یک پرسش دیگر؛ آیا ایشان حاضر بە گفتگو و مناظرە بر سر این مفاهیم با مخالفان خود ( اپوزیسیون) هستند تا بە غیراز جنبە آموزش عمومی و تبیین زوایا، اهداف و کارکرد این مفاهیم، درک مشترکی هم میان اپوزیسیون ج.ا (ایشان هم یکی از آنها) بر سر این سە شرط شکل بگیرد؟ مادام اخیرا نقش رهبری (به نسبت) را هم قبول کردەاند، و قبول این وظیفە هم (آنگونه که در دیدار اخیرشان با جمعی از ایرانیان مقیم بریتانیا در لندن عنوان کرده‌اند) فقط بە معنای تشکیل یک رهبری جمعی برای عبور از ج.ا و نگهداشت ایران در دوران انتقال تا تشکیل مجلس موسسان است، آیا بدون واسطە حاضر بە گفتگو با نمایندگان احزاب (اگر حزبی دارند و بعنوان نماینده حزب مطبوعشان) یا با اشخاص (اگر فرا حزبی و فرا سازمانی هستند) در طیف جمهوری‌خواە و بویژە فدرالیستها خواهندبود؟ اگر هم خود را بر فراز تمامی اپوزیسیون تعریف می‌کند که همین‌گونه هم بوده، یا خود را رئیس جمهور/ نخست‌وزیر در تبعید می‌داند ( که منتفی است) یا شاه در تبعید! پرسش این است که چرا علنا بیان نمی‌کنند؟ آیا تا کنون و در ٤٥ سال گذشته، ایشان کمکی به اتحاد اپوزیسیون ( به زعم ایشان) کرده‌اند؟ کسی نمونه‌ای سراغ دارد؟ چرا آقای پهلوی تاکنون یک بار بە خانم یاسمین پهلوی ( چون ایشان فعال هستند نامشان را ذکر می‌کنم) و مشاورانش نگفته‌است کە احزاب و اشخاص فدرالیست، تجزیە طلب نیستند و از گزینە فدرالیسم هم بە سان پادشاهی‌خواهی( بر فرض فراحزبی و فراسازمانی بودنشان) سخن نمی‌گویند؟ سخن پایانی سالهاست که برخی موارد از سوی مخالفین رژیم خامنه‌ای مطرح شده‌اند و بیان آن از سوی رضا پهلوی تکرار آن موارد و مثبت است، از جملە تاکید بر « پروژە محوری در امر ائتلاف» که شخصا، حداقل، از سال ٢٠٠٩ تابەحال بر آن تاکید کرده‌ام، و اساسا در وظیفە اخلاقی و حیاتی عبور از ج.ا بیش از هرچیزی همچون گذشتە، بە توان مبارزاتی در میدان معتقدم، نە پسر کسی بودن، سلبریتی بودن، فالور میلیونی داشتن و غیرە. آنچکه ایرانیان باید به جد به آن بیندیشند یک مبارزە چند بعدی و برخورد تشکیلاتی با رژیم حاکم بر ایران است وبه این باور برسند کە رژیم ج.ا با شو تلویزیونی و سوسیال میدیا از میان نخواهد رفت. رژیم خمینی یک عنصر میدانی است و فقط با مبارزە میدانی از میان خواهد رفت. بسیاری از جملە من، سناریوی پشت پردە رژیم ( تاجزادە_شاهزادە) را خواندەایم. فرستادە جدید رژیم ( الماس فریب دوم) و اصرار آقای پهلوی بر اجرای این پروژە به همراه ترکیب نزدیکان و مشاوران ایشان و گفتار و کردارشان، نە تنها ایران را از چنگ خامنەای درنخواهد آورد بلکە ایران را بە سرنوشت بسیار بدتری دچار خواهدکرد، چون بدون قبول حقیقت آیندە بهتری وجود ندارد.

قابل توجه علاقمندان کتاب #فدرالیسم نوشته: د. #الیوت_بولمر و ترجمه شده از انگلیسی به فارسى: #کاوه_آهنگری، نسخە PDF این کتاب در کانال تلگرام شبکە ندای زاگرس در دسترس میباشد.

(بازنشر)

کاوه آهنگری

چندی است ایده کنگره ملی از سوی بعضی از سازمانها و کنشگران سیاسی به میان آمده که مخالفت و همراهی دیگران را به همراه داشته است. فارغ از هر دو جبهه فکری موافق و مخالف، در این نوشتار کوتاه سعی بر آن شده که به بررسی و نقد این ایده پرداخته و پرسشهایی را که دیر یا زود دراینباره به میان خواهند آمد مطرح نمایم.

۱ – کنگره ملی به نوعی تداعی کننده نمایندگی مردمان ایران است ولی پرواضح است که هیچ کسی در خارج از کشور نمایندگی ایران یا ایرانیان را ندارد و نخواهد داشت بلکه همه ما به عنوان کنشگر سیاسی یا فعال حقوق بشری و یا تحت هر عنوان و نامی دیگر، یا یک فرد هستیم و یا نمایندگی حزب، سازمان ، نهاد و گروه خود را داریم. از سویی دیگر اساسا و اصولا فردی یا جمعی که ادعای نمایندگی ایرانیان را در خارج از کشور دارد باید در پس یک انتخابات آزاد، که تمام ایرانیان حق انتخاب شدن و انتخاب کردن را در آن داشتهاند، انتخاب شدهباشند. بدون تردید حتی انتخابات دور دهم ریاست جمهوری فاقد چنین شرط اولیه و ابتدائی یک انتخابات آزاد بود و بدین دلیل که تمامی شهروندان ایرانی حق انتخاب کردن و انتخاب شدن را نداشتند، حق نمایندگی تام و دمکراتیک را به کسی نداده و به باور من انتخابات دور دهم را نیز باید در چهارچوب جمهوری اسلامی تعریف نمود و نمی توان از آن به عنوان یک انتخابات آزاد نام برد. افرادی هم که در خارج از کشور با عنوان نمایندگی در تلاش و تکاپو هستند، نمایندگی یکی از نمایندگان را برعهده دارند که حقشان پایمال گشته است.

۲ – کنشگرانی که از پروژه کنگره ملی سخن می گویند به عنصر مهم «وحدت» یا اتحاد ملی اشاره می کنند. ولی متاسفانه با برگشتی بیسابقه به نوع وحدت ملی چند دهه پیش. با نگاهی اجمالی به بیانیه، گفتگوهای تلویزیونی و مجازی روشن خواهد شد که پازل وحدت ملی مورد ادعا بیشتر با مهرههای همسان و همشکل پرمی گردد. و این یعنی برگشت به حدودا صد سال گذشته و تکرار پروژه تکساحتی، هژمونیطلبانه، با هدف یکسانسازی و بیشتر تکیه بر بعد سختافزاری آن توسط پهلوی اول. اگر با صراحت از وجود ملیت ها و زبان های گوناگون داخل ایران همراه با حق و حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برابر آنان در برخورداری از آینده ایران، مذاهب گوناگون و حق و حقوقشان، زنان و ستم مضاعفشان، ادیان دیگر غیر اسلام و بویژه غیر شیعه و دیگر گونههای متفاوت و متنوع داخل ایران صحبت به میان نیاید و شفافیت کلامی و عملی وجود نداشته باشد، من بر این گمانم ایرانی را که از بطن این افکار و ایدهها می توان ترسیم کرد مستقلتر، بزرگ تر، متحدتر و قوی تر از ایران زمان پهلوی اول نخواهد بود. جهت پایان دادن به تجزیه نامرئی چند دهه گذشته است لازم است جوری دگر اندیشید و عمل کرد.

۳ – اگر از توهمات سیاسی و انتزاعات حاد سیاسی بگذریم و بخواهیم که این بار بدون دور زدن به پیش رویم، تنها یک راه بیشتر وجود ندارد و آن هم برگزاری «پروژه گفتگو» با هدف رسیدن و تاسیس «کنگره آزادی» ایران است. به زبانی دیگر ما مخالفین حاکمیت مطلقه فعلی در مرحله نخست به اجرای یک سری گفتگوی جدی و مستمر بین خود نیازمندیم که این گفتگوها می تواند بسیاری از جوانب را شامل گردد. از گذشته و کنون و آینده نزدیک، از آشنایی با مفاهیم و اهداف و ایدههای سیاسی، از شناخت همدیگر برای درک بیشتر همدیگر و … و برای چنین امر خطیری نیاز به گذر از سیاست زبانی به سیاسی گفتمانی واحد داریم و این به معنی دستیابی به یک زبان سیاسی منسجم برای نمایندگی یک گفتمان سیاسی امروزین در میان ایرانیان خواهد بود. ولی متاسفانه ما هنوز در مبانی نظری و حتی مفاهیم با هم به توافق و تفاهم نرسیدهام، اما از تشکیل کنگره ملی سخن می گوییم.

۴ – تشکیل کنگره ملی- با توصیفات ارائه گشته- بدین معنا خواهد بود که اکثریت مطلق مردمان ایرانی را در داخل و خارج شامل و نمایندگی سیاسی آن ها را خواهد کرد. و به تعبیری دیگر این کنگره باید توان رویارویی با حاکمیت جمهوری اسلامی را در هر لحظه زمانی و مکانی داشته باشد، اگر این چنین باشد تمامی اعضای این کنگره لازم است در داخل کشور- آشکار یا مخفی- حضور داشته باشند. آیا به راستی چنین چیزی ممکن و همه اعضاء آن حاضر به بازگشت و رفتن به میان مردم هستند؟

۵ – این موارد به معنای رد کنگره ملی نیست، بلکه هدف دوری جستن از تکرار اشتباهات گذشته است که هنوز در تار و پود فکری ما در حال آمد و رفتند، است. بدون وحدت نمی توان به صحت و پایندگی کنگره ملی امیدوار بود. این در حالی است که وحدت بدون توسل به اندیشه ارگانیک، بدون پذیرش تنوع موجود، بدون یافتن مکانیزم همکاری و همگرایی تکثر موجود و در نهایت بدون دستیابی به یک مدل سیاسی ارگانیک غیرممکن است. بدین خاطر بهتر است که مخالفین وضع موجود ابتدا با هم به گفتگو بنشینند حتی بر روی اختلافات، شاید که بتوان به اشتراکات نظری و فکری دست یافت و به دنبال آن به گمان من تشکیل «کنگره آزادی ایران» یا تشکیل کنگره برای آزادی ایران؛ متشکل از تمامی احزاب و سازمان های و کنشگران ( طبق مکانیزم خاصی) سیاسی فعال در صحنه مبارزه، مقدم بر برپائی کنگره ملی ایران خواهد بود. مبازره برای آزادی ایران و ایرانیان تحت ستم رژیم مطلقه فقیه مقدم بر ادعای نمایندگی آنان است. بگذارید نمایندگی ایرانیان در یک فرایند قانونی، آزاد و دمکراتیک شکل بگیرد نه مجازی و دور از ایران. برای همین به باور من بهتر است که از نهادن اسم بر روی فرزند انتظار قبل از تولد خودداری کنیم. حداقل اگر اسمی را هم در نظر داریم بهتر است متناسب با شرایط کنونی و مرحله آزادکردن ایران باشد.

۶ – برای رسیدن به اتفاق زودرس و بادوام، بهتر است هر کس نماینده خود باشد یا حداکثر نماینده حزب، سازمان و یا گروهی که به آن تعلق دارد، باشد. مبارزه برای دمکراسی هم همچون خود دمکراسی بدون تشکل و تحزب ناقص و ناپایدار خواهد بود. پس بهتر است که فعلا نمایندگان احزاب و سازمان ها، نه ملت ایران، با هم به گفتگو بنشینند تا شاید در پیشبرد فرایند دمکراتیزاسیون ایران و نهادینه کردن بردباری سیاسی یا تلرانس گام های اولیه را برداشته و این گونه اعتماد و اطمینان مردمان ایران و جامعه جهانی را نیز جلب و کسب نمایند که این خود مشروعیت بیشتری را برای اقدامات و طرح های آتی آنان به همراه خواهد آورد.

کاوه آهنگری
نوامبر ٢٠١١

(بازنشر)

کاوه آهنگری

شاید اسلحه تو را محافظت کند ولی بدون تردید به تو آزادی نخواهد داد.

ایده‌ای داشتم در رابطه با آزادی که در یک جمله خلاصه و در فیسبوک خودم منتشر کردم. ظاهرا این جمله سرشار از ناگفته‌هاست، نقد و نظرات متعددی را باخود به همراه آورد به‌ همین خاطر برآن شدم که هرچند کوتاه و در حد توان خود آن را شکافته و شاید که بتوان با علاقه مندان به این موضوع به گفتگو نشست.

عده‌ای از منتقدین بر این نظرند که در ین ایده اسلحه و وجود آن نفی شده‌است، عده‌ای دیگر بر این باورند که اگر کردستان آزاد شود پس کردها آزادند، دوستانی بر این باورند که ملت کرد میتواند از طریق اسلحه به آزادی برسد، دوستی دیگر میگوید که میشود آزادی بدست آمده را از طریق اسلحه مصون نگهداشت. بعضی از دوستان صحبت از دیپلماسی میکنند و آن را با آزادی مترادف میدانند. در جایی دیگر دفاع و آزادی همسان انگاشته میشود، آیا اسلحه وسیله است؟ و ….. غیره.

در این ایده‌ی کوتاه به باور من نه وجود اسلحه نفی شده و نه آزادی از اسلحه خواهد زائید. با نگاهی اجمالی میبینیم که آزادترین و دمکراتترین کشورها دارای بیشترین و پیشرفته‌ترین نوع اسلحه‌ها هستند. از طرفی دیگر دفاع از خود به عنوان یک اصل مسلم درآمده و حتی ماده 51 منشور سازمان ملل متحد صراحتا به حق دفاع از خود اشاره نموده است. اگر تجاوز و حمله‌ای صورت گیرد دفاع از خود حتی با اسلحه مشروع میباشد. پس به این ترتیب رابطه حق دفاع از خود با اسلحه زیاد پیچیده نیست. ولی بدون تردید نمیتوان آزادی را با اسلحه یکسان انگاشت، اسلحه موجودی بی جان و بی‌شعور و جان ستان است ولی آزادی چه؟

آزادی تنها خودبودن و برای خود بودن نیست، بلکه توانایی با دیگران و برای دیگران بودن نیز هست. آزادی فهم چگونه بودن با خود و دیگری است. آزادی رویکرد، بینش، فهم، منطق، خود آگاهی و خودشناسی است. آزادی دانستن حد و حدود خود و شناخت حق و حقوق دیگری است. آزادی نظم است، قانون گرایی و رعایت و احترام به آن است. آزادی قانون است، آزادی باور و هستی ارگانیک است. نوعی بودن که برخاسته از اندیشه ارگانیک یعنی همه با هم بودن است. آزادی شعور است، نوع نگاه است. آزادی باورمند بودن به گفتگو است چونکه تنها در حالت گفتگو است که طرفین حق وجود و حضور همسان خواهند داشت. آزادی آشتی است یا با آن، نه جنگ بلکه در قطب مخالف با آن. آزادی بردباری و تحمل بودن دیگری است. آزادی انسانیت و انسان دوستی است. آزادی هم حق است هم وظیفه، حق بودن خود و وظیفه‌ پاسداشت بودن و هستی دیگری. آزادی رها بودن از قید و بند ایسمهای تکساحتی یان هرگونه خوانش تکساحتی از هر ایسمی است در این گیتی. آزادی یعنی نبود جزم‌اندیشی و بنیادگرایی . آزادی تعریف خود بر منبای نفی غیر خود نیست. آزادی کشیدن دیوار و حصار بدور خود نیست. آزادگی کشتن مخالف خود نیست. آزادی در حین برای خود بودن مسئولیتی اخلاقی در برابر دیگران است. “” آزادی با منطق رابطه تنگاتنگ دارد”” (اریک فروم). بهمین خاطر جامعه‌ی تهی از منطق یا رشد نیافته در بعد منطق زیستن و چگونه زیستن نمیتواند آزاد باشد. آزادی با امنیت ارتباطی مستقیم دارد و “” تنها چیزی که امنیت را میتواند تامین کند، آزادی است.”” ( کارل پوپر). با این حساب نمیتوان بدون امنیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، دینی، جنسی و جسمی از آزادی سخن راند یا آزاد بود. آزادی برای انسان اجتماعی یعنی وجود عقلیت اشتراکی، قراردادی و ارگانیک.

آزادی آنچکه باید باشد است و تنیده در دمکراسی و “” دمکراسی آنجاست که مردم توانایی بازداشتن حکام و مسئولان برتر خود را از خودسری داشته باشند.”” ( کلود. آ. هلوتیوس). آزادی حق مخالفت و وتغییر و تحول خواهی است.

آزادی آزادی است.

12.08.2011

(بازنشر)

نویسنده: کاوه آهنگری

هرچه میگذرد و به روز انتخابات نزدیکتر می‌شویم، بحث انتخابات داغتر و معادلات اگرچه سختتر ولی سهل‌تر می‌گردند.  در همین خصوص و در حد و توان خودم بر آن شدم که باری دیگر وارد این موضوع شوم:

– در قضیه انتخابات تنها یک طیف یا گروه است که به تمامه میداند چه میخواهد و آنهم اصول‌گرایان و بیت رهبری جمهوری اسلامی است.

بر این باورم که تمامی طیفها و گروههای سیاسی و غیر سیاسی، مدنی و مردمی و مخالف رژیم یا در سردرگمی بسر‌می‌برند یا در حال کمک رسانی به سردرگم‌کردن هستند.

بیت رهبری و اصولگرایان که همانا طیفی از نیروهای نظامی و امنیتی رژیم می‌باشند، از همان روز اول رویکرد نظری- سیاسی خود را بر اساس پایداری اصل ولایت مطلقه فقیه عنوان و برای آن جنگیده‌اند. اما بقیه گروهها و طیفهای اجتماعی و سیاسی در داخل ایران در فضایی مه‌آلود بسربرده و ظاهرا هم توانایی بدرآمدن از این مه‌گرفتگی را ندارد.

– اگر مبارزه سیاسی برای ایران و ایرانی را تلاش برای حل معادله رابطه میان مثلث مردم، قدرت و احزاب بدانیم و بر این مبنا هدف مبارزه سیاسی را بهره‌مندی از دینامیزم اجتماعی برای رهبری و مدیریت اعتراض، جنبش اجتماعی و حتی گروههای فشار بدانیم، پس سه فاکتور عمده این معادله مردم، رژیم جمهوری اسلامی ( به عنوان رژیمی که قدرت را غیر دمکراتیک تصاحب کرده‌است) و مخالفین جمهوری اسلامی ( متقاضیان برپایی رژیمی دمکراتیک) خواهد بود. در واقع مبارزه سیاسی در ایران و برای ایرانی، خارج از این معادله نیست و هر فعال یا حزب سیاسی مخالف رژیم لازم است با مردم و رژیم سروکار داشته باشد.

– در چند دهه گذشته اپوزیسیون بطور روزافزون، انرژی خود را صرف رژیم حاکم بر ایران نموده و برنامه مبارزاتی خود را به مانند خطی مستقیم میان خود و رژیم ترسیم نموده‌اند. به تعبیری دیگر قسمت عمده مخالفین رژیم مثلث معادله مبارزه سیاسی در ایران (مردم، اپوزیسیون و رژیم جمهوری اسلامی) را به خطی مسقتیم میان خود و رژیم ساده و سخت کرده‌اند. اشتباهی که از یک سو ضریب احتمال پیروزی را روز به روز پائین کشیده‌ و از سوی دیگر میان خود و مردم فاصله را بیش از پیش نموده‌است. بر همین اساس به باور من قربانی اول روش مبارزاتی اپوزیسیون، مردم هستند که به حال خود و در چنگال رژیم رها شده‌اند. تاریخ انتخابات بویژه در دو دهه گذشته مثال روشنی است بر این ادعا.

– سیاست انتظار اپوزیسیون و دوری روزافزون از بطن و متن اجتماع، بویژه سکنا گزیدن در اروپا و آمریکا، میزان تاثیرگذاری میدانی و عملگرایانه ‌ی وی را سلب و بیشتر به یک تحلیلگر سیاسی مبدل نموده‌است تا یک مبارز سیاسی. مردمان ایران زمین که شبانه‌روز با مشکلات و گرفتاریهای عدیده دست و پنجه نرم میکنند و هستی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، روانی و اخلاقی‌اشان غرق بحران گشته‌است، بیش از هر زمانی دیگر نیازمند یک مبارزه عملگرا  و راهبردی هستند.

از طرفی رژیم هم با گرفتارکردن مردم در انواع بیماری اجتماعی، توانسته نیروی پویای جامعه یعنی جوانان را گرفتار و کنترل کند و از طرف دیگر با نبود یک اپوزیسیون قابل اعتماد و آلترناتیو پکیج مبارزه سیاسی در ایران (داخل) سالهاست وارد یک سیکل معیوب شده‌است.

– در ایران اهمیت و ویژگی انتخابات به نوع و مناطق آن بستگی دارد. انتخابات ریاست جمهوری با مجلس شورای اسلامی و شورای شهر و روستا با مجلس خبرگان با هم فرق دارند و هر کدام از اینها در هر منطقه ‌ای، دارای ویژگیهای خاص خود هستند. ویژگی  و چگونی فضای انتخابات در مناطق مختلف ایران با هم تفات دارند.

یکی دیگر از نقدهای وارده به عملکرد اپوزیسیون در خصوص امر انتخابات، نادیده انگاشتن چنین تفاوت روشن و متنوعی است که در چند دهه‌گذشته با چشم پوشی اپوزیسیون از این امر، دست حاکمیت را برای اعمال نفوذ و اراده کنترل از راه ” انتخابات ” بیشتر باز کرده‌است.

– گفتمان و رویکرد نظری- سیاسی فعالین سیاسی در خارج از کشور قایل به وجود تفاوت میان احزاب کردستانی و دیگر احزاب ایرانی نیست. این همسان نگری یکی از مشکلات پیش روی اپوزیسیون در چندین سال گذشته – بویژه- با هدف رسیدن به پلاتفرم مشترک یا تشکیل ائتلاف علیه جمهوری اسلامی بوده‌است. همچنانکه جغرافیای فرهنگی کردستان با بقیه جاهای ایران تفاوت محرز دارد، جای تعجب هم نیست اگر بر تفاوت در نگرش و رویکرد سیاسی تاکید بکنیم.

– گرفتار شدن در سیاست انتظار و دوری از متن، اپوزیسیون را به سمت و سوئی کشانده که سیاست به مثابه یک مجال و ظرف برای مبارزه را به یک یا چند نمایشگاه تئوری زیبا تبدیل کرده و آن را از قدرت تقابل سیاسی- میدانی با رژیم خالی کرده‌است. برای گذر از چنین حالتی باید به متن یعنی مردم برگشت.

نظام جمهوری اسلامی ضد انسانی و غیر دمکراتیک است و باید دیر یا زود برود، ولی چگونه؟ لازم است اپوزیسیون برای یک دوره هم شده با تمام توان و از هر طریق ممکن به میان مردم بروند، برای مردم و با مردم باشند و میان خود و مردم برای احیای مثلث مبارزه سیاسی با هدف ” تغییر” به طور جد به دنبال خطوط و مکانیزم ارتباطی باشند.

– مردم چرا رای ندهند؟ جمهوری سلامی برای مردم شناخته شده‌است، ولی مخالفان رژیم که هستند و چه میخواهند؟ آیا اپوزیسیون آدرسی برای مراجعه عموم مردم دارد؟ مردم در تقابل با جمهوری اسلامی باید به حرف کدام اپوزیسیون گوش دهند؟ از اصلاح طلب حکومتی تا بازماندگان رژیم پهلوی خود را حلقه اپوزیسیون معرفی می‌کنند. میتوان در چنین مغلطه‌ای به مدیریت اعتراض امید بست؟ مردم برای زندگی روزمره‌اشان به نان و امنیت نیاز دارند و این با ” قدرت” امکان‌پذیر است و جمهوری سلامی با انحصار صد درصدی قدرت در تمامی زمینه و عرصه‌ها سرگرم بازی دادن مردم با ” نان ” و ” امنیت” است. اپوزیسیونی که بعداز ٣۶ سال توانایی رسیدن به یک ائتلاف یا پلاتفرم مشترک همکاری را نداشته، چگونه میتواند جلب اعتماد نموده و مردم را به حرکت در مسیر خلاف ” نان و امنیت” خود دعوت نماید؟ اپوزیسیون با جمهوری اسلامی در گفتگو است یا مردم؟ آیا مردم همانهایی نیستند که رای میدهند؟ آیا اپوزیسیون به ظرفیت و کیفیت وجودی و آگاهی مردم واقف است؟ آیا اپوزیسیون میخواهد بدون مردم و فارغ از قدرت جمهور، به مصاف غول کثیفی به نام جمهوری اسلامی برود؟ آیا در ظرف این ٣۶ سال توانسته‌اند راهها و مکانیزم بسیج و راهبری مردم را ارائه دهند؟  چندین سال است که مردم اپوزیسیون را به اتحاد و همگرایی دعوت می‌کنند، آیا مردم جواب درخوری دریافت کرده‌اند؟ و پرسشهای بی‌شماری از این جنس…

– هروقت کار به مردم می‌رسد از مشروعیت نظام سخن به میان می‌آید، خامنه‌ای هم هر بار از مردم خواسته- حتی از مخالفان نظام- که بر صندوق رای رفته و در انتخابات شرکت کنند و در خاتمه هم حضور پرشور مردم را مهر تائیدی بر مشروعیت نظام قلمداد کردەاند، اپوزیسیون نظام هم دقیقا بر همین سبک و سیاق حضور مردم را به تمدید مشروعیت نظام تفسیر و تعبییر می‌کنند.  در واقع در نزد خامنه‌ای و اپوزیسیون، مردم دارای یک کارکرد همسان و این همانی، یعنی تمدید مشروعیت نظام است!

پرسش این است که چرا هربار و در هر انتخابات، خامنه‌ای و اپوزیسیون در رابطه با مردم به نتیجه مشابه می‌رسند؟ آیا اپوزیسیون و خامنه‌ایی از یک زاویه دید همگون به مردم و کارکرد آن نگاه میکنند؟ اگر شرکت مردم در انتخابات به معنی مشروعیت بخشیدن به نظام است، راه و راهکارهای رسیدن به اقناع عمومی برای اجرای تحریم انتخابات از سوی مردم، به عنوان یکی از راههای مشروعیت‌زدائی از رژیم، چه هستند؟ و پرسش بعدی اینکه آیا اپوزیسیون در اجرا و انجام چنین راه و راهکارهایی موفق بوده اند؟

– رای دادن در کشور بلژیک بعنوان یک کشور آزاد و دمکراتیک  قانونا اجباری است. در ایران رای دادن اجباری نیست- ظاهرا- ولی عملا می‌بینیم که دهها ترفند و معضل و مانع برای مردم ایجاد شده تا مجبور به رای دادن شوند، حال پرسش این است که کدام قدرت – به غیر از جمهوری اسلامی- توانایی روبرو شدن با مشکلات و گرفتاریهای مردم را دارد تا آن را به مردم نوید داد و از مردم خواست که بر روی صندوق رای نروند؟

– چرا باید ارزشگرایانه و احساسی به انتخابات نگریست  و نه سیاسی؟ چرا جمهوری اسلامی توانسته در ٣۶ سال گذشته با برخورد سیاسی و هوشمندانه انتخابات را به سکوی پرتاب خود و عامل ماندگاری نظام  تبدیل نماید ولی اپوزیسیون نتوانسته انتخابات را به ظرفیتی برای به چالش کشاندن رژیم تبدیل نماید؟ در گوشه‌ایی از غرب دنیا نشستن و بیانیه صادرکردن چه دردی از دردهای مردم را دوا میکند؟ آیا رژیم جمهوری اسلامی از طریق فعالیت ۵ یا ١٠ یا ١٠٠هزار فعال سیاسی در خارج از کشور سقوط خواهد کرد یا از طریق حضور،,مبارزه و فداکاری مردم در ایران؟ آیا وقت آن نرسیده که اپوزیسیون از پیله ایسم های وارداتی‌اش بدرآمده و با آسیب شناسی تاریخ مبارزاتی خود، وضعیت مردم و رژیم جمهوری اسلامی، از یک زاویه‌ای دیگر به آینده ایران و ایرانی بنگرد و برای آن عملگرایانه و میدانی برنامه‌ریزی نماید؟ این بدین معنا نیست که اپوزیسیون نیازی به وجود دفاتر و نمایندگی در خارج از کشور ندارند، بلکه اسرار من بر پیوند و آمیزش دوباره مخالفان رژیم با مردم همراه با یک برنامه مبارزاتی میدانی و عملی علیه رژیم است. ولی متاسفانه تاکنون بعداز چند دهه سه حزب نتوانسته‌اند دور هم حول یک برنامه مبارزاتی مشترک جمع شوند، اما به آسانی اکثر احزاب و سازمانها به چند بخش تجزیه شده‌اند. اپوزیسیونی که خود توان رسیدن به ائتلاف و اتحاد عمل را در دنیای آزاد و دمکراتیک ندارد، آیا منطقی است که از مردم گرفتار در چنگ رژیم ضد انسانی جمهوری اسلامی تقاضای اسقاط نظام را کرد؟

– جمهوری اسلامی باید برود، شک و شبهه‌ای روی ماهیت ضد انسانی و غیردمکراتیک بودن این نظام نیست، ولی آیا وقت آن نرسیده که برای یک بارهم شده فعالین سیاسی‌ای که مخالف رژیم حاکم بر ایران هستند، به مردم رجوع نموده و با مردم به مصاف جمهوری اسلامی بروند. تاکنون قسمت عمده تلاش و انرژی اپوزیسیون صرف جمهوری اسلامی گشته‌است، آیا بهتر نیست این‌بار اپوزیسیون به حذف (حداکثر) و یا کم کردن (حداقل) فاصله میان خود و مردم بپردازند؟ سیاست انتظار و تمنای آزادی از غرب برای ایران، به انتظار برخورد و جنگ میان جناحین جمهوری اسلامی، اکتفا به انتشار بیان نامه‌های الکترونی و …. راه به آزادی نخواهد برد. اپوزیسیون بدلیل دوری از بطن و دینامیزم اجتماعی موجود در ایران، به آرزو پناه برده و با دچارگشتن به سیاست انتزاعی، مبارزه خود را وارد یک سیکل فرسایشی نموده‌اند. سیاست و مبارزه سیاسی بودن میدان و مردم، از مخالفین نظام، کنشگری مجازی ساخته ‌و متاسفانه مخالفین رژیم در چند دهه گذشته ” مردم و میدان”  را به جمهوری اسلامی واگذارنموده‌اند. وقتی که اپوزیسیون با پاک کردن و یا کم رنگ کردن خطوط ارتباطی میان خود و مردم، مردم را بدست رژیم می‌سپارند و فارغ از درد و رنج شبانه روزی مردم سیاست می‌کنند، جای تعجب نیست که هر دوره‌، مردم نیز بدون توجه به بیانه‌ی احزاب سیاسی خارج نشین بر روی صندوق رای حاضر شوند.

شاید در بهترین حالت ممکن ۶٠ درصد واجدین شرایط در رای‌گیری شرکت کنند، آیا اپوزیسیون توان موبیلیزه کردن ۴٠ درصد از شهروندانی که در رای گیری شرکت نمی‌کنند را دارند؟ آیا بهتر نیست که منبعد انتخابات را به فرصتی برای بهم‌زدن معادلات رژیم و به چالش کشاندن نظام انتخابات جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی نیز تبدیل کرد؟

کاوه آهنگری

۲۳ فوریه ٢٠١۶

بلژیک

https://kar-online.com/author/2313/