AHANGARI https://ahangari.info My WordPress Blog Tue, 05 Nov 2024 18:45:31 +0000 fa-IR hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.6.2 گفتگوی دکتر اکبر کرمی با کاوه آ‌هنگری مدیر شبکه ندای زاگرس در برنامه پشت عینک دیگران https://ahangari.info/2024/11/05/%da%af%d9%81%d8%aa%da%af%d9%88%db%8c-%d8%af%da%a9%d8%aa%d8%b1-%d8%a7%da%a9%d8%a8%d8%b1-%da%a9%d8%b1%d9%85%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d8%a7%d9%88%d9%87-%d8%a2%d9%87%d9%86%da%af%d8%b1%db%8c/ https://ahangari.info/2024/11/05/%da%af%d9%81%d8%aa%da%af%d9%88%db%8c-%d8%af%da%a9%d8%aa%d8%b1-%d8%a7%da%a9%d8%a8%d8%b1-%da%a9%d8%b1%d9%85%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d8%a7%d9%88%d9%87-%d8%a2%d9%87%d9%86%da%af%d8%b1%db%8c/#respond Tue, 05 Nov 2024 18:45:31 +0000 https://ahangari.info/?p=122

 

آیا گفتمان براندازی به بن‌بست رسیده است؟

]]> https://ahangari.info/2024/11/05/%da%af%d9%81%d8%aa%da%af%d9%88%db%8c-%d8%af%da%a9%d8%aa%d8%b1-%d8%a7%da%a9%d8%a8%d8%b1-%da%a9%d8%b1%d9%85%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%d8%a7%d9%88%d9%87-%d8%a2%d9%87%d9%86%da%af%d8%b1%db%8c/feed/ 0 له وزه و هێزه‌وه بۆ بوون https://ahangari.info/2024/11/04/%d9%84%d9%87-%d9%88%d8%b2%d9%87-%d9%88-%d9%87%db%8e%d8%b2%d9%87%d9%88%d9%87-%d8%a8%db%86-%d8%a8%d9%88%d9%88%d9%86/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d9%84%d9%87-%d9%88%d8%b2%d9%87-%d9%88-%d9%87%db%8e%d8%b2%d9%87%d9%88%d9%87-%d8%a8%db%86-%d8%a8%d9%88%d9%88%d9%86/#respond Mon, 04 Nov 2024 21:06:07 +0000 https://ahangari.info/?p=118 [...]]]>
✍ کاوه ئاهه‌نگه‌ری
بوون (existence ) و تایبه‌تمه‌ندی ( property) لێک‌گرێدراو و ئاوێته‌‌ی یه‌کن. بۆ باس‌کردن له‌سه‌ر بوونی (وجود) هه‌ر بوونێکی (موجود) گیاندار و بێ‌گیان، ده‌توانین ئاماژه به ‘تایبه‌تمه‌ندی‌/کانی بکه‌ین. بۆ وێنه گوڵێک ( جا هه‌ر گووڵێک بێ) خاوه‌ن تایبه‌تمه‌ندی‌گه‌لی وه‌ک: ره‌نگ، فۆڕم، بۆن، قه‌واره، پێکهاته، ره‌قی، نه‌رمی و … هتد یه. به واتایه‌کی دیکه ئه‌وه تایبه‌تمه‌ندیی/کان ن که ده‌ربڕی بوونی بوونه‌وه‌رێک ( موجود)‌ن. ئه‌مه‌ له باسی ”مان”یشدا گرینگی خۆی هه‌یه. واته مانه‌وه‌ی بوونێک، گڕێدراوی ئه‌و تایبه‌تمه‌ندی‌گه‌له‌یه که ناسێنه‌ر و هۆکاری مانه‌وه‌یه‌تی.
ئێستا با بچێنه سه‌ر باسی بوونێک به نێوی کورد و به‌و پرسیاره‌وه ده‌ست پێ‌بکه‌ین؛ ئایا کورد به بێ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی، ده‌توانێ بوونی هه‌بێ؟ با به خێرایی وڵام نه‌ده‌ینه‌وه، له‌به‌ر ئه‌وه‌یکه، دۆخی ژیانی ئێستاکه‌ی کورد و نه‌ته‌وه‌کانی دیکه به‌ به‌راورد له‌گه‌ڵ سه‌ده‌کان و هه‌زاره‌کانی پێشوو زۆر جیاوازه و تووشی گۆران هاتووه. ئێمه ئێستا له چاخێکدا ده‌ژین که ستایلی ژیانی مڕۆڤ به‌ره‌وه وه‌ک یه‌ک چوون ده‌چێت. ئه‌و که‌ل و په‌لانه‌ی کورد له نیشتمانی خۆی که‌ڵکی لێوه‌رده‌گرێ زۆر له‌وانه‌ی که گه‌لانی دیکه‌ی جیهان ده‌کاری دێنن، جیاواز نین. به زمانێکی دیکه ماتریال خه‌ریکه سه‌بکی ژیانی مڕۆڤ به‌ره‌و جۆرێک وه‌ک یه‌کچوون رێکده‌خات. له‌م نێوه‌شدا زانیاری ( Information) رۆلێکی گرینگی هه‌یه. له‌ لایه‌کی تریشه‌وه ئه‌گه‌رچی کورد نه‌ته‌وه‌یه‌کی مێژووییه و بوونی کورد نکۆڵی لێ‌ناکرێ به‌ڵام له رووی سیاسیه‌وه کورد له پرسی بووندا کێشه‌ی هه‌یه. واته له رووی سیاسیه‌وه نه‌یتوانیوه خۆی بگه‌یه‌نێته ئاستی بوون و خۆی بسه‌لمێنێ و له موعاده‌لاتی سیاسیدا خۆی بسه‌پێنێ.
با بچمه‌وه لای پرسیاره‌که‌، ئایا کورد به بێ‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی ده‌توانێ بوونی هه‌بێ؟ به‌ باوه‌ڕی من له‌م سه‌رده‌مه‌دا وڵام ”نا” یه. لێره‌دا ده‌بێ له‌سه‌ر تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی کورد قسه بکه‌ین که توانیویانه کورد بێننه ئاست و حاڵه‌تی بوونه‌وه ( نا سیاسی). ئه‌و تایبه‌تمه‌ندییانه‌ش له جۆری کاسه‌ی سه‌ڕ، تووکی سه‌ر، ره‌نگ و فۆڕمی چاو و بڕۆ ڕا بگره تا ره‌نگی پێست و کورتی و درێژی مرۆڤی کورد له خۆ ده‌گرێ. به‌ڵام بوونی کورد ته‌نیا له‌و تایبه‌تمه‌ندییانه یا ته‌نیا به‌و تایبه‌تمه‌ندییانه‌وه گرێ نه‌دراوه و له راستیدا له‌م سه‌رده‌مه‌دا ئه‌وانه ناتوانن به ته‌نیا پێناسه‌که‌ری کورد بن. وه‌کی له نووسراوه‌ی ” رزگاربوون له بووندا” باسم کرد، بووخچه‌ی بوونی کورد ره‌نگاوره‌نگ و جۆڕاوجۆره. بۆیه لێڕه‌شدا پێویسته جه‌غت له سه‌ر کورد وه‌ک بوونێکی گشتگر (وجود مرکب) بکه‌مه‌وه تا بتوانم درێژه‌ی باسه‌که‌م بێنمه‌ ئاراوه.
لێره‌وه ده‌بێ پێ بخه‌ینه قۆناغێکی‌تری بوونی کورد، واتا تایبه‌تمه‌ندییه ناجه‌سته‌ییه‌کانی که به‌ر/ زیاتر له تایببه‌تمه‌ندییه جه‌سته‌ییه‌کان، بوونێک به نێوی کورد، به غه‌یری خۆی ده‌ناسێنێت و بریتین له زمان، مۆسیقا، جۆری خواردن، جل و به‌رگ، ئامێری ژه‌نین و … و له هه‌مووی گرینگتر گوتار (discourse ) و جیهانبینی‌یه. ئه‌مانه به گشتی ( جه‌سته‌یی و ناجه‌سته‌یی) ده‌بنه بووخچه‌ی بوونی کورد.
په‌یامی سه‌ره‌کی ئه‌م نووسراوه‌یه، ئاماژه به رازی بوون(existence secret)ی حه‌قیقیه. ئه‌مه‌ش شتێک نیه جگه له وزه (energy ) و هێز (Power ).پێویسته لێره‌دا که‌مێک باسی خۆمان له به‌سته‌ری پڕ له بوونی جۆراوجۆردا بکه‌م و ئاماژه‌ به خۆمان وه‌ک بوونێکی ناخ ” کێشه‌” ( problem) بکه‌م.
وه‌کی باسم کرد ئێمه له ئاستی بوونی سیاسیدا وه‌دوا که‌وتووین و ئه‌وه‌ی ئێستا هه‌مانه، بوونی سیاسیمان نیه به‌ڵکوو له راستیدا شه‌ڕ و ته‌قه‌ڵای مانه‌وه‌یه. هه‌رچه‌ند به خۆشییه‌وه مرۆڤ به قۆناغێک گه‌یشتووه که دژه‌به‌ر/ان ناتوانن ئێمه بخه‌نه حاڵه‌تی نه‌مانه‌وه به‌ڵام ئه‌وه به مانای گه‌یشتن به ئاستی بوونێکی به‌شکۆ و حه‌قیقی نیه. چوونکه پێویستی گه‌یشتن به‌و ئاسته شتێک نیه جگه له ده‌سته‌ڵاتداریی وزه و هێز.
ده‌سته‌ڵاتداریی وزه و هێزیش له رووبه‌ڕووبوونه‌وه و وێککه‌وتن له‌گه‌ڵ هه‌مبه‌ره‌کانییه‌وه ده‌ست پێده‌کات. هه‌ربۆیه‌‌ش گه‌یشتن به بوونێکی به‌شکۆ و حه‌قیقی بۆ کورد هه‌روا به سانایی نیه و مه‌ته‌ڵۆکه‌یه‌کی چه‌ند ره‌هه‌ندییه. ”وزه” کاتێک له حاڵه‌تی ” بالقوه” ( potential) دێته حاڵه‌تی ” بالفعل”ه‌وه واته بوونی حه‌قیقیه‌وه، ئیتر مڵملانێ له‌گه‌ڵ بوونه‌کانی دیکه‌ ده‌ست پێده‌کات.
له ئاستی سیاسیشدا که له راستیدا بوونی حه‌قیقی کورد پێناسه ده‌کرێ و ده‌خه‌مڵێت، په‌یوه‌نده به چۆنێتی حه‌لکردنی مه‌عادله‌ی وزه، هێز و بوون یان رۆیشتن له وزه‌‌وه بۆ هێز و سه‌رئه‌نجام گه‌یشتن به بوونێکی حه‌قیقی.
ئێمه بۆ گه‌یشتن به بوونێکی حه‌قیقی وزه‌مان هه‌یه واته ئاستی بوونی پوتانسیه‌لمان تێپه‌ڕ کردوه به‌ڵام بۆ گه‌یشتن به بوونی حه‌قیقی کۆمه‌ڵێک شت پێویستن که یه‌ک له‌وان ” رێبه‌ریی”ه و له نووسینی داهاتوودا باس له رێبه‌ریی و قه‌یرانی رێبه‌ری ده‌که‌م.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d9%84%d9%87-%d9%88%d8%b2%d9%87-%d9%88-%d9%87%db%8e%d8%b2%d9%87%d9%88%d9%87-%d8%a8%db%86-%d8%a8%d9%88%d9%88%d9%86/feed/ 0 گذار به فاز دوم جنبش ژینا و چگونگی پیروزی انقلاب https://ahangari.info/2024/11/04/%da%af%d8%b0%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%87-%d9%81%d8%a7%d8%b2-%d8%af%d9%88%d9%85-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%da%98%db%8c%d9%86%d8%a7-%d9%88-%da%86%da%af%d9%88%d9%86%da%af%db%8c-%d9%be%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2/ https://ahangari.info/2024/11/04/%da%af%d8%b0%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%87-%d9%81%d8%a7%d8%b2-%d8%af%d9%88%d9%85-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%da%98%db%8c%d9%86%d8%a7-%d9%88-%da%86%da%af%d9%88%d9%86%da%af%db%8c-%d9%be%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2/#respond Mon, 04 Nov 2024 21:04:35 +0000 https://ahangari.info/?p=115 [...]]]>
✍🏼کاوه آهنگری
بیش از هفت ماه از جنبش ژینا و# انقلاب ژن_ژیان_ئازادی می‌گذرد. این جنبش آبستن فراز و فرودهایی بوده‌ که نه تنها ایرانیان بلكه جهانیان را نيز حیرت‌زده کرد،‌ تا آنجا كه لب به تحسين گشوده و بعضا همراهى و همدلى را هم به نمايش گذاشتند .
شخصا شاهد برخی فرازها در جنبش ژینا بودم ومتاسفانه این جنبش منحصر بفرد دارای فرودهایی نیز هست. آنچه در این نوشتار کوتاه می‌خواهم به آن اشاره کنم پرسشی است که جواب آن می‌تواند تصویر روشنتری درخصوص آینده جنبش ژینا ارائه دهد.
پرسش این است که:
ما در چه مرحله‌ای از جنبش ژینا هستیم؟
خیلی‌ها از واژه انقلاب برای وضعیت کنونی استفاده می‌کنند، البته که برخى هم عامدانه سعی در تحریف نام زن، زندگی، آزادی داشته و دارند و غیر از این شعار از نامهای دیگری استفاده می‌کنند.
اما در واقع شعاری بجز “جنبش ژینا” و ‘انقلاب “زن، زندگی، آزادی”، بيش از تحریف و کنش مصادره به مطلوب نیست.
زیرا که این جنبش و یا به تعبیری این انقلاب، بر مبنای فلسفه‌ای آغاز شد که اساس آن همان #زن_زندگی_آزادی است و لاغير .
این جهان‌بینی و برآیند این روند فکری آشکارا از جنس دیگری است. به همین دلیل بر این باورم که شعارهای حاشیه‌ای و غرض‌مندانه ”مرد، میهن، آبادی” یا ”انقلاب ملی” و غیره بیشتر می‌تواند برای این باشد که عده‌ای از قافله عقب نمانند یا چون توان و دل همراهی با آن را ندارند به ‌ناچار بگونه‌ای نمايش دهند که همراه هستند.
در حالى که این خیزش از کردستان پس از قتل ژینا امینی در تهران توسط پلیس اخلاق شروع شد، اما به سرعت توانست سراسر ایران را درنوردد و در مقياس بيشتر به شکلی باور نکردنی جهان را با خود همراه كند.
تا اینجا مهم اینست که ما با شروع جنبش، شاهد یک پرسش فکری باورنکردنی از نسلی که از آن با نام نسل Z یاد می‌کنند هستیم که در نوع خود نه تنها در تاریخ معاصر ایران بلکه جهان، بی‌مانند است. به همین دلیل می‌توان نتیجه فاز اول جنبش ژینا را انقلاب فکری یا معرفتی نام نهاد.
در اینجا لازم است دوباره به سراغ پرسش رفت و در رابطه با آینده آن، بدنبال پاسخ بود و اینکه آیا این انقلاب معرفتی و فکری حتما پیروز خواهد شد و ایران و ایرانیان را از چنگ جمهوری اسلامی نجات خواهد داد؟
هرچند فکر و معرفه بسیار مهم هستند و در واقع بخش اساسی و زاینده یک پیروزی است اما من معتقدم، با توجه به ویژگیهای ایران و خندقهای سیاسی، فرهنگی، مذهبی و طبقاتی موجود میان ایرانیان، بدون برخود تشکیلاتی با جمهوری اسلامی امکان توفیق جنبش ژینا بسیار کم است.
اما پرسش اساسی تر این است که برخورد تشکیلاتی با جمهوری اسلامی چگونه ممکن است، در حالی که حتی چند فعال سیاسی نمى توانند با هم براى يك هدف مشترك و رسيدن به نتيجه نهايى همكارى كنند !؟
پاسخ به پرسش اولی اين است،
ما از فاز اول که همانا تابوشکنی در زمینه‌های فکری، مذهبی و سیاسی ، است به خوبى (متاسفانه پر هزينه) عبور كرديم ،اما برای ورود به فاز دوم از طریق همگرایی و همبستگی آنهم به منظور ارتقاء مقابله تشکیلاتی با رژیم کودک کش حاکم بر ایران، نیازمند نهادینه‌سازی یکسری اصول و پرنسیپ هستیم که ما را در مقابله با جمهوری اسلامی همبسته‌تر و قوی‌تر ‌کند.
این امرمحقق نیست، جز از طریق نهادمند‌کردن پرنسیپ هایی که نه فقط اکنون، بلکه برای آینده ایران و فرآیند دمکراتیزاسیون این کشور حیاتی و مفید هستند.
این اصول را که بعضا همان اصول جهانشمول هستند، می‌توان بصورت زیر نام برد:
دیالوگ دمکراتیک، آزادی بیان، احترام به حقوق مخالفين، التزام نظری و عملی به عدم خشونت در رابطه با اختلافات سیاسی، حضور نمایندگان رنگین‌کمان سیاسی ایرانی در پروژه‌ها، اولویت دادن به احزاب و سازمانهای سیاسی در امر ائتلاف و …
بدین ترتیب اگر ما بتوانیم حرفه‌ای‌تر با مبحث همبستگی برخورد كنیم، ضريب نتيجه گيرى بهتر و سريعتر در اين جنبش بالاتر مى رود.
اكنون عملكرد و برخورد احزاب و سازمانها با همفکری و همراهی صاحبنظران و متخصصین، بايد بر اساس اصول مذکور بصورت نهادمند و دیالوگ دمکراتیک انجام پذيرد.
قطعا نتيجه اين عمكلرد رسیدن به همبستگی و خروجى آن سقوط رژیم حاکم بر ایران خواهد بود.
May 8, 2023 
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%da%af%d8%b0%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%87-%d9%81%d8%a7%d8%b2-%d8%af%d9%88%d9%85-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%da%98%db%8c%d9%86%d8%a7-%d9%88-%da%86%da%af%d9%88%d9%86%da%af%db%8c-%d9%be%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2/feed/ 0 سیاسه‌ت ئاڵقه‌ی برزبووی هزری کوردی https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%d9%87%d8%aa-%d8%a6%d8%a7%da%b5%d9%82%d9%87%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%b2%d8%a8%d9%88%d9%88%db%8c-%d9%87%d8%b2%d8%b1%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%db%8c/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%d9%87%d8%aa-%d8%a6%d8%a7%da%b5%d9%82%d9%87%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%b2%d8%a8%d9%88%d9%88%db%8c-%d9%87%d8%b2%d8%b1%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%db%8c/#respond Mon, 04 Nov 2024 21:02:28 +0000 https://ahangari.info/?p=112 [...]]]>
✍کاوه ئاهه‌نگه‌ری
له‌ به‌شی سێی ئه‌م کورته نووسراوه‌یه‌دا (” رێبه‌ریی” وه‌ک سه‌نتێزێک له نێوان ” بوون” و ” نه‌بوون” له شۆرشی ژینادا) باسم له رێبه‌ریی وه‌ک سه‌نتێزێک له نێوان ”بوون و هه‌بوون”دا کرد. پێشتریش باسم له‌وه کردبوو که ئێمه هه‌ین و باوه‌ڕ ناکه‌م ئیتر بچینه ئاستی نه‌بوونه‌وه یا پێموانیه که لایه‌نک بتوانێ ئێمه به‌ره‌و نه‌بوون به‌رێت به‌ڵام ئه‌وه‌ی به لای منه‌وه گرینگه ته‌نیا ”بوون” نیه، به‌ڵکوو گه‌یشتن به ئاستی ”هه‌بوون” (Become)ه. باسی ئه‌وه‌شم کرد که بۆ چاره‌سه‌رکردنی ئه‌م کێشه‌یه واته دیله‌مای تێز و ئانتی‌تێز، پێویستیمان به سه‌نتێزێک به نێوی ” رێبه‌ریی” هه‌یه که ده‌توانێ باڵانس به قازانجی حه‌ز و ویستی به‌ره‌وه هه‌بوونی خه‌ڵک بشکێنێته‌وه.
له‌م به‌شه‌دا ده‌مه‌وێ باس له پێداویستییه‌کانی رێبه‌ریی بۆ گه‌یاندنی کورد به ئاستی هه‌بوون بکه‌م و ئه‌م پرسیاره که ئاخۆ رێبه‌ریی کورد پێویستی به چ شتگه‌لێک هه‌یه تا بتوانێ قۆناغی هه‌بوون بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی ده‌سته‌به‌ر بکات. له‌وانه‌یه ئه‌م رسته‌یه واش لێکبدرێته‌وه که ئێمه تا ئێستاکه خاوه‌ن ئه‌م فاکتۆڕ و ئه‌کته‌ر و ئامڕازانه نین! که وه‌ک خۆم نکۆڵی لێ ناکه‌م.
🔸هزری گشتی (خرد جمعی)
رێبه‌ریی کورد به‌ر له هه‌ر شت و ئیمکاناتێک پێویستی به خوو و باوه‌رێک هه‌یه که ده‌توانم به ” باوه‌ڕمه‌ندی به هزری گشتی” ناودێڕی بکه‌م. ئه‌م باوه‌ڕمه‌ندییه‌ش به‌ر له‌وه‌ی که فاکتۆڕ و ئامێر بێ، باشتر وایه ببێته خوو و خده‌. تا ئه‌و جێگایه‌ی که ده‌بێته نه‌ریتێکی جێ‌که‌وته‌ی سیاسی له نێوماندا و ده‌توانێ به‌سته‌ری ئافراندنی به‌رهه‌م‌گه‌لی جۆراوجۆری ئه‌رێنی بێت. بۆیه پێموایه که ده‌توانین ئه‌مه‌ وه‌ک سه‌ره‌کیترین که‌مایه‌سی هزری سیاسی کورد که سه‌رچاوه‌ی زۆر که‌مایه‌سی‌تره ناودیڕ بکه‌ین.
باوه‌ڕمه‌ندی به هزری گشتی واته پێکهێنان و بنیات‌نانی کۆمه‌ڵێکی به‌هێز که له تاکی به‌هێز پێک دێت. هزری گشتی واته کۆکردنه‌‌وه‌ی هێزی کۆیی کۆمه‌ڵگه، حیزب و بنه‌ماڵه‌یه‌ک که تواناکانی ده‌توانێ به شێوه‌ی ریزبه‌ندی گه‌شه (exponential growth) بکات. بۆیه به باوه‌ڕی من گه‌وره‌ترین هه‌ڵه‌ی رێبه‌ریی سیاسی کوردی پێشگرتنه به گه‌شه‌‌. له‌وانه‌یه ئه‌م ئیده‌عایه که‌مێک سه‌یر بنوێنێ به‌ڵام به‌داخه‌وه راستییه‌کی تاڵی کولتوری سیاسیمانه. کێشه‌یه‌ک که بۆ چاره‌سه‌رکردنی پێویستیمان به هێزێکی زۆر زیاتر له‌وه‌ی تا ئێستا سه‌رفمان کردوه، هه‌یه، به بێ گه‌شه‌ی توانا و به‌هره نه‌ک چاره‌سه‌ر نابێ به‌ڵکوو دووری کردن له نه‌ریتی هزری گشتی له خه‌باتدا رێک به مانای به‌خشینی ده‌رفه‌ت به دوژمنه.
🔸رێکخستن
رێکخستن له درێژه‌ی ئه‌م باسه‌ی سه‌ره‌وه‌دا باشتر و دیارتر خۆی ده‌نوێنێ. واته کاتێک وزه‌ له گۆرێدا بێ، ئیتر رێکخستنی ئه‌م وزه‌یه‌ زه‌رووره‌تێکه بۆ سه‌رخستنی داوای کورد و ده‌توانین بڵێین که هه‌ڵقوڵاو و داهاتی به‌شی یه‌که‌م واته هزری گشتی‌یه.
🔸مارکێتینگی سیاسی ( دیپڵۆماسی)
بیر له‌وه بکه‌ینه‌وه که رێبه‌ریی سیاسی کورد هه‌م هزری گشتی وه‌ک نه‌ریتێک له خه‌باتدا ره‌چاوده‌کات و هه‌میش خاوه‌ن رێکخستنێکی به‌هێزه. لێره‌دا ” به‌رهه‌م هێنان” (production) دێته ئاراوه و له رووی سیاسییه‌وه پێویستیمان به به‌سته‌رێکی‌تره، ئه‌ویش بازاره. له‌وانه‌یه که‌مێک سه‌یر بنوێنێت به‌ڵام له له راستیدا له سیاسه‌تیشدا بازاڕ هه‌یه و بازاره‌که‌شی زۆر گه‌رمه. به‌بازاڕکردنی سیاسی (political marketing) وێڕای پێویستی به ستراتیژی تایبه‌ت به خۆی، وه‌ک بازاڕه‌کانی‌تر، فڕۆشیار یان بازرگان (sale manager)ی ده‌وێ که ئه‌مه‌ش پێویستی به پلانێکی ژیرانه‌یه. دیپلۆمات ده‌توانێ رۆڵی فڕۆشیاری سیاسه‌تی کوردی هه‌بێ و له بازاری سیاسه‌تی جیهانی و ناوچه‌یی‌دا وه‌ک ئه‌وانی‌تر وه‌دوای ده‌سته‌به‌رکردنی به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌ و نیشتمانی خۆی که‌وێ.
کۆمه‌ڵێک فاکتۆڕی دیکه‌ هه‌ن که گرینگ ده‌نوێنن، بۆ وێنه ده‌توانین به ” ژئۆپۆلیتیک” وه‌ک گرینگترینیان ئاماژه بکه‌ین به‌ڵام من پێم‌وایه ئه‌م سێ چه‌مکه؛ هزری گشتی (خرد جمعی)، رێکخستن و مارکێتینگی سیاسی ( دیپڵۆماسی) سێ‌کووچکه‌ی ئاگرێکن بۆ سیاسه‌ت که له هزری سیاسی کوردی‌دا یان به‌یه‌که‌وه بوونیان نیه، یان به ناته‌واوی و کرچ و کاڵی هه‌ن. هه‌ربۆیه که‌موکۆڕی له‌م سێ کووچکه‌یه‌‌دا ده‌توانی به باشی شوێندانه‌ری نه‌رێنی له‌سه‌ر فاکتۆڕێکی گرینگی وه‌ک ژئۆپۆلتیک به زیانی کورده‌وه هه‌بێ. له‌وانه‌شه ئه‌م پرسیاره بێته ئاراوه که ئه‌دی ”گوتار” له کوێی ئه‌م باسه‌دا جێ ده‌گرێ؟ ئیمکانات و توانایی ماڵی چی لێ دێت؟ پسپۆڕی (Expertise) له کوێێ ئه‌م باسه‌دا جێی ده‌بێته‌وه؟ و …
وڵام ئه‌وه‌یه که له باوه‌ڕمه‌ندی به هزری گشتی وه‌ک نه‌ریتێکی کاریی، گوتار و شاره‌زایی ده‌وخوڵقێ و هه‌ر ئه‌و به‌ستێنه‌ش ده‌توانێ له رێگای توانا ده‌روونزاکانی خۆی و دیپلۆماسییه‌وه، ئیمکانات ده‌سته‌به‌ر بکات. واته به بوونی ئه‌و سێ کووچکه‌یه ده‌توانین ئاگرێک خۆش بکه‌ین که زۆر چێشتی دڵخوازی خۆماڵی کوردیی له‌سه‌ر لێ‌نێین.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%d9%87%d8%aa-%d8%a6%d8%a7%da%b5%d9%82%d9%87%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%b2%d8%a8%d9%88%d9%88%db%8c-%d9%87%d8%b2%d8%b1%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%db%8c/feed/ 0 ” رێبه‌ریی” وه‌ک سه‌نتێزێک له نێوان ” بوون” و ” نه‌بوون” له شۆرشی ژینادا  https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b1%db%8e%d8%a8%d9%87%d8%b1%db%8c%db%8c-%d9%88%d9%87%da%a9-%d8%b3%d9%87%d9%86%d8%aa%db%8e%d8%b2%db%8e%da%a9-%d9%84%d9%87-%d9%86%db%8e%d9%88%d8%a7%d9%86/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b1%db%8e%d8%a8%d9%87%d8%b1%db%8c%db%8c-%d9%88%d9%87%da%a9-%d8%b3%d9%87%d9%86%d8%aa%db%8e%d8%b2%db%8e%da%a9-%d9%84%d9%87-%d9%86%db%8e%d9%88%d8%a7%d9%86/#respond Mon, 04 Nov 2024 21:00:13 +0000 https://ahangari.info/?p=109 [...]]]>
✍ کاوه ئاهه‌نگه‌ری
هه‌ر تێز (thesis) ێک، ئانتی‌تێز ( antithesis)ێکی هه‌یه و ده‌رکه‌وت/ وێک‌که‌وتی ئه‌م دوو دژ به یه‌که‌‌ش، سه‌نتێز (synthesis)ه. له کۆتایی به‌شی دووهه‌می ئه‌م نووسراوه‌یه (له وزه و هێزه‌وه بۆ بوون) باسم له‌وه کرد که ئه‌گه‌رچی ئێمه‌ی کورد له رووی پوتانسیه‌له‌وه ( بالقوه) بوونمان هه‌یه به‌ڵام له ئاستی بوونی سیاسیدا کێشه‌مان هه‌یه و نه‌مان‌توانیوه خۆمان بگه‌یه‌نینه بوونێکی حه‌قیقی. بۆ گه‌یشتن به‌م ستاتووسه، پێویستیمان به سه‌نتێزێکه که بتوانێ دیله‌مای نێوان تێز (بوون/ مه‌یلی به بوون له لای کورده‌وه) و ئانتی‌تێز ( نه‌بوون/ مه‌یلی به نه‌بوونی کورد) چاره‌سه‌ر بکات، ئه‌ویش هه‌بوون (become) ه. ” هه‌بوون” حاڵه‌تێکه که بواری کرداری بوونێک پێناسه‌ ده‌کات و وه‌ک سه‌نتێزێک، بوون ده‌گه‌یه‌نێته ئاستی کرداری و ئانتی‌تێز، واته مه‌یلی به نه‌بوون، لانیکه‌م له جوغرافیای تێز دا ده‌خاته خانه‌ی نه‌بوون و نه‌مانه‌وه.
له‌م دۆخه‌ی ئێستادا که حه‌ز و ویست (desire)ێکی زۆر له‌ نێو کورددا بۆ ”هه‌بوون” هه‌یه، کۆمه‌لێک شت پێویستن که سه‌ره‌کیترینیان، ” رێبه‌ریی” (leadership)ه. رێبه‌ریی ده‌توانێ و ده‌بێ وزه‌ی خاوه‌ن حه‌ز و ویستی خه‌ڵک، له ئاستی ”بالقوه”وه (له بوونه‌وه) بگه‌یه‌نێته ئاستی ”هه‌بوون” (become). بۆیه پێموایه که له‌مه‌و به‌دوا ئێمه ده‌بێ گرینگی زیاتر بده‌ینه سه‌ر چه‌مک و زه‌رووته‌تی رێبه‌ریی.
شۆڕش و بزووتنه‌وه‌ی ژینا له کوردستان هه‌ر یه‌ک له‌م سێ چه‌مک و حاڵه‌ته‌ی به باشی بۆ ئێمه ده‌رخست. دیتمان که خه‌ڵک وزه و حه‌زێکی یه‌کجار زۆری بۆ رۆیشتن له ”بوون”ی پوتانسیه‌له‌وه به‌ره‌و ”هه‌بوون” له‌خۆی نیشانداوه. واته خه‌ڵک ده‌یهه‌وێ له مه‌عادله‌ی وزه-هێز دا، ببێته بوونێکی کرداری به‌ڵام مخابن تا ئێستا سه‌رنه‌که‌وتووه. هه‌ڵبه‌ت ئه‌مه هه‌مووی باسه‌که‌ نیه، له‌به‌ر ئه‌وه‌یکه خه‌ڵک و حه‌ز و ویستی ئه‌و خه‌ڵکه، به ته‌نیا ناتوانی پێکهێنه‌ری گۆرانکارییه‌کی له‌م چه‌شنه بێت. بۆیه به‌ر له هه‌مووشتێک پێویسته له بیرمان بێت که ئانتی‌تێزی ویستی هه‌بوونی کورد، واته ئه‌و مێنتالیته و هێزی دژبه‌ره که هه‌وڵ بۆ له‌با‌ربردن و سه‌رکووتکردنی وزه و هێزی خه‌ڵک ده‌دات، بوونی هه‌یه و زۆریش چالاکه. ته‌نانه‌ت له‌مڕۆکه‌دا ئه‌م مێنتالیته‌یه‌ سواره و ئێمه‌ی کوردیش پیاده. ده‌سته‌ڵات به هه‌موو جومگ و لق و پۆپه‌کانیه‌وه به ده‌ست ئانتی‌تێزه، هه‌ر بۆیه‌ش له نێوان هێز و ئیمکاناتی ئه‌م دووانه‌دا، واته ویستی خه‌ڵک (تێز) و ویستی دژبه‌ری خه‌ڵک (ئانتی‌تێز) باڵانسێک بوونی نیه. ململانێی نێوان ئه‌م دووانه‌ش دڕێژی‌خایاندووه و ناشکرێ هه‌میشه‌یی بێ. هه‌روه‌ها چوونه ناو ره‌کابه‌رایه‌تییه‌کی نابه‌رابه‌ر بۆ ماوه‌یه‌کی زۆر، ئه‌گه‌ری تێداچوون هه‌یه. له‌به‌ر ئه‌وه بۆ چاره‌سه‌رکردنی ئه‌م کێشه‌یه (دیله‌مای تێز و ئانتی‌تێز) پێویستیمان به سه‌نتێزێک به نێوی ” رێبه‌ریی” هه‌یه که ده‌توانێ باڵانس به قازانجی حه‌ز و ویستی به‌ره‌وه هه‌بوونی خه‌ڵک بشکێنێته‌وه.
ئێستا به له‌به‌رچاوگرتنی دۆخی کورد ( ئێران) له‌و چه‌ند مانگه‌ی رابردوودا و به سه‌رنجدان به‌و سێ پێوه‌ره، چۆن ده‌ڕوانینه رێگه‌چاره‌؟ ئایا رێبه‌رییه‌ک که بتوانێ دینامیزمی کۆمه‌ڵگه به مه‌به‌ستی رووبه‌ڕووبوونه‌وه له‌گه‌ڵ ئانتی‌تێز ( مێنتالیته‌ی ناوه‌ندگه‌رایی له دوو فۆڕمی حکومه‌تی و ئۆپۆزیسیۆندا) به‌رێوه‌به‌ری بکات، بوونی هه‌یه؟
من پێموایه که وڵامی ئه‌م پرسیارانه زۆر دژوار نین و بۆ زۆربه‌مان روونه. بۆیه له کۆتاییدا پێوسته ئاماژه به‌وه بکرێ که گه‌لی کورد تا قه‌یرانی رێبه‌ریی چاره‌سه‌ر نه‌کات، ئیمکانی ئه‌وه‌یکه خه‌ڵک، که له راستیدا لانکه و هه‌وێنی ”بوون”ه، بتوانێت له رێگای شکستدانی ئانتی‌تێز که هۆکاری نه‌بوونێتی، سه‌ربکه‌وێ، زۆر که‌مه مه‌گه‌ر ئه‌وه‌یکه که سه‌نتێزی ئه‌م دوو چه‌مکه که ده‌بێته رێبه‌ریی، له نێو کورددا ئه‌ویش به شێوه‌ و له سه‌ر ئه‌ساسی فۆڕمێکی نوێ شکڵ بگرێ و باڵانس به لای خوازیارانی ”هه‌بوون”دا بشکێنێته‌وه.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%b1%db%8e%d8%a8%d9%87%d8%b1%db%8c%db%8c-%d9%88%d9%87%da%a9-%d8%b3%d9%87%d9%86%d8%aa%db%8e%d8%b2%db%8e%da%a9-%d9%84%d9%87-%d9%86%db%8e%d9%88%d8%a7%d9%86/feed/ 0 تحلیلی بر جنبش زن زندگی آزادی از منظر تئوری‌های کنش جمعی https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%d8%b2%d9%86-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%a2%d8%b2%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%85%d9%86%d8%b8%d8%b1-%d8%aa%d8%a6/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%d8%b2%d9%86-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%a2%d8%b2%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%85%d9%86%d8%b8%d8%b1-%d8%aa%d8%a6/#respond Mon, 04 Nov 2024 20:52:09 +0000 https://ahangari.info/?p=106 [...]]]> ✍ کاوه آهنگری

جنبش زن زندگی آزادی پس از قتل ژینا امینی ( سپتامبر ٢٠٢٢) دختر ٢٢ ساله اهل سقزبا یک اعتصاب عمومی در کردستان طی فراخوانی از سوی احزاب کردستان ایران و واکنش دانشجویان دانشگاههای تهران شروع شد. اگرچه این جنبش با یک حرکت کاملا مدنی (اعتصاب) شروع شد اما خیلی زود به خون کشیده شد و دهها کشته و صدها زخمی و هزاران بازداشت را، تا به کنون، به همراه داشت است.

در چند ماه گذشته تلاشهایی برای تحلیل این جنبش از مناظر گوناگون انجام شده است. در اینکه هدف جنبش ایجاد تغییر بوده شکی نیست اما پرسش مهمی که در این میان مطرح می‌گردد، دموگرافی و جغرافیای جنبش است و مهمتر اینکه چرا این جنبش در ایران بصورت عملی سراسری نشد؟
در این مقاله تلاش می‌شود جنبش زن زندگی آزادی از منظر تئوریهای کنش جمعی (Collective Action) از جمله سیمکا (Social Identity Model of Collective Action) ، تئوری مدل کنش جمعی ارزشی- هویتی AICAM ، نظریه محرومیت نسبی (Relative Deprivation Theory) و تئوری هویت اجتماعی SIT (social identity theory) تحلیل گردد. همچنین در میانه این تحلیل به دو بحث رهبری و جایگاه زن در نظام فکری و فرهنگی ایرانیان نیز بطور مختصر خواهم پرداخت.

تئوری سیمکا (Social Identity Model of Collective Action)

تئوری سیمکا (Social Identity Model of Collective Action) توسط محققانی چون وان زومرن و همکارانش در سال ٢٠٠٨ طی مقاله‌ای در عرصه علمی و اکادمیک عرضه شد. نظر اندیشمندان فوق الذکر بر این است که کنش جمعی ( Collective Action) نتیجه عوامل و سوائقی است که در شکل‌دادن کنش جمعی یا تمایل به مشارکت در آن کنش موثرهستند.

به نظر گامسون و کلندرمنز متغیرهای موثر در روند شکل‌گیری کنش جمعی، سه متغیر ذهنی هستند که بر کنش جمعی تأثیر می‌گذارند. تحلیل گامسون (Gamson ) در ابتدای این روند بیشترین توجه علمی را به خود جلب کرد. این سه متغیر عبارتند از: ناعدالتی درک شده، قدرت اثربخشی یا کارآمدی درک شده و احساس هویت اجتماعی (گامسون، 1992؛ کلندرمنز، 1997، 2004).
با این اوصاف انتظار ما در خصوص تحلیل از جنبش زن زندگی آزادی، آن کنش جمعی است که جنبه روانشناختی و جامعه‌شناختی رفتارهای جمعی معطوف به هدف را نشانه می‌گیرد. اضافه بر این چون هدف این جنبش ”تغییر” ( Change) بوده است، پس دموگرافی و جوغرافیای کنش جمعی هم در این تحلیل اهمیت بسزائی خواهند داشت.
وان زومرن در خصوص کنش جمعی می‌نویسد: ” پدیده اجتماعی-روانی کنش جمعی معمولاً به عنوان هر اقدامی تعریف می شود که افراد به عنوان اعضای گروه برای پیگیری اهداف جمعی مانند تغییر اجتماعی انجام می دهند (وان زومرن، 2016a).”
با توجه به تعریفی که از کنش اجتماعی از سوی ”وان زومرن” در بالا ارائه شد، فرض ما هم بر این است که بسیاری از تحلیلهای مربوط به کنش جمعی یا انتظار از کنش جمعی در متن ”جنبش زن زندگی آزادی” نه تنها نتیجه یک کار تطبیقی و میدانی نیستند بلکه بسیاری از آنها جوابگوی نیازهای امروز علاقمندان به کنکاش در مورد چرایی و چگونگی کنش جمعی در اوضاع کنونی ایران نیستند.

مشکل و پیچیدگی در تحلیل رابطه ”کنش جمعی” با ”جنبش زن زندگی آزادی” به سه عنصر یا متغیر موثر در ایجاد کنش جمعی در گستره ایران بر‌می‌گردد. مثلا مشارکت بعنوان خروجی کنش جمعی می‌تواند بستر و خاستگاههای گوناگونی داشته باشد و برخی سائقها در یک جایی، با ویژگی‌های اجتماعی- فرهنگی متفاوت از جاهای دیگر، در همان حد و با همان ویژگی‌ها منجر به همان کنش جمعی نگردد.
”روانشناسی مشارکت مدنی به عنوان کنش جمعی پیچیده و چندوجهی است، …، این روانشناسی محاسبه هزینه و فایده، هویت گروهی، عواطف و اخلاق را به عنوان جنبه‌های مهم و مرتبط با یکدیگر نشان می‌دهد. همه این مکانیسم‌های روان‌شناختی مختلف را می‌توان در زمانی که یک بحران مستلزم مشارکت مدنی است، به کار گرفت.”
(Van Zomeren, M.; Postmes, T.; Spears, R., 2012)

پس با این حال اگر خواهان بدست دادن چرایی کنش جمعی یا چرایی فقدان کنش جمعی در رابطه با دموگرافی و جغرافیای جنبش زن زندگی آزادی هستیم، لازم است نگاهی دقیق و میدانی‌تر به عناصر موثر در ایجاد کنش جمعی با توجه به ویژگیهای جغرافیایی، دموگرافی و فرهنگی-اجتماعی ایرانیان بیندازیم.

وان زومرن و همکارانش در تئوری سیمکا(SIMCA) در پی ١٨٢ اثر مورد مطالعه در رابطه با هر سه عنصر پایه‌ای این تئوری یعنی بی‌عدالتی، کارآمدی و هویت اجتماعی درک شده بر این باورند که هر سه به‌صورت مجزا، اثرات متوسط و عِلّى داشته‌اند. علاوه بر این، نتایج اهمیت هویت اجتماعی را در پیش‌بینی کنش جمعی با حمایت از پیش‌بینی‌های کلیدی سیمکا نشان داده‌اند که (الف) بی‌عدالتی عاطفی و هویت سیاسی شده، اثرات قوی‌تری نسبت به بی‌عدالتی غیرعاطفی و هویت غیرسیاسی‌شده ایجاد می‌کند. (ب) هویت اقدام جمعی را در برابر آسیب‌های اتفاقی و ساختاری پیش‌بینی می‌کند، در حالی که بی‌عدالتی و کارآمدی، اقدام جمعی را در برابر آسیب‌های اتفاقی بهتر از معایب ساختاری پیش‌بینی می‌کرد. (ج) هرسه پیش‌بینی‌کننده در هنگام کنترل بین کوواریانس ( covariance همگردی) پیش‌بینی‌کننده، اثرات متوسط منحصر به فردی بر عملکرد جمعی داشته‌اند. و (د) هویت بر بی‌عدالتی و تبیین اثربخشی کنش جمعی پل می‌زند.
(Martijn van Zomeren, Tom Postmes, Russell Spears, 2008)

سیمکا در تحلیل کنش جمعی ایرانیان می‌تواند روش تحلیل مفیدی باشد. در این تئوری هویت اجتماعی برای کنش جمعی مرکزی است، زیرا به نظر وان زومرن و همکارانش، هویت مستقیماً به تمایل کنشگران به مشارکت در یک کنش جمعی انگیزه می‌دهد و ‌همچنین به طور همزمان به بی‌عدالتی و تبیین کارآمدی کنش جمعی می‌پردازد.

نظریه محرومیت نسبی (Relative Deprivation Theory)

پیش از تئوری سیمکا، نظریه محرومیت نسبی (Relative Deprivation Theory = RDT ) توجه اندیشمندان و محققین اجتماعی را در رابطه با کنش جمعی به خود جلب کرده‌بود. طبق نظریه RDT، تنها زمانی که مقایسه‌های اجتماعی منجر به احساس ذهنی بی‌عدالتی شوند، احتمال وقوع اقدام جمعی برای جبران بی‌عدالتی وجود دارد. (2002 H. J. Smith Ortiz &)

این نظریه در چند دهه اخیر در دو جهت پیش رفته است؛ اولین پیشرفت این بوده است که مشخص شود چه مقایسه‌های اجتماعی باعث تقویت کنش جمعی می‌شود. دومین پیشرفت مهم در RDT کشف این موضوع بود که چه چیزی محرومیت را به یک انگیزه قدرتمند تبدیل می‌کند.
از سویی دیگر وان زومرن و همکارانش بر تجربه ذهنی در عرصه کنش جمعی با اهمیت بیشتری تحقیق و پژوهش می‌کنند و تجربه ذهنی و عاطفی گروههای برخوردار و غیربرخوردار ( محروم) را در رابطه با کنش جمعی مورد تحلیل قرار می‌دهند.
(Martijn van Zomeren, Tom Postmes, Russell Spears, 2008)

اگرچه وان زومرن و همکارانش بر جنبه ذهنی بی‌عدالتی تاکید می‌کند اما در تحلیل کنش جمعی معطوف به هدف نباید از ”منافع” هم غافل ماند. منافعی که از طریق منابعی قابل تامین خواهند بود. تئوری بسیج منابع فرض می‌کند که اعتراض اجتماعی مجموعه‌ای از اقدامات جمعی عقلانی توسط گروه‌ها برای پیشبرد اهداف و منافعشان است، و بر صاحبان قدرت فشار می‌آورد تا در برابر خواسته‌های افراد محروم تسلیم شوند. از این منظر، کنش جمعی یک اقدام استراتژیک و سیاسی است تا پاسخی پرشور به بی‌عدالتی‌های احساس‌شده داده شود.

تئوری هویت اجتماعی (social identity theory)

ارتباط میان بعد ذهنی و عینی کنش جمعی بحث مهمی است که در تحلیل کنش جمعی کاربردی راهبردی دارد. در تبین این ارتباط و منطق میان عنصر ذهنی با کنش جمعی، کلندرمانس (1984Klandermans) سهم بسزائی داشت و تلاشی که در فورموله کردن تئوری هویت اجتماعی SIT (social identity theory) انجام داد حائز اهمیت است. تئوری هویت اجتماعی پیشنهاد می‌کند که مردم عموماً برای هویت‌های اجتماعی مثبت مرتبط با گروه‌هایی که خود عضو آن هستند، تلاش می‌کنند و از آن بهره می‌برند.
بر اساس تئوری سیت، زمانی که اعضای یک گروه با وضعیت پایین‌تر، وضعیت بین گروهی متفاوت خود را، نامشروع و ناپایدار درک می‌کنند، به احتمال زیاد ضمن شناسایی گروه خود، در یک اقدام جمعی برای تغییر وضعیت متفاوت گروهشان شرکت کنند.
(Ellemers, 1993; Tajfel, 1978؛ ترنر و براون، 1978).

بنابراین ” سیت” (social identity theory) پیش‌بینی می‌کند که شناسایی خود با گروه محروم، احتمال رخ دادن کنش جمعی را بالا می‌برد.
(المرز، ۱۹۹۳؛ کلی و برین لینگر، ۱۹۹۶؛ مومندی و همکاران، ۱۹۹۹؛ تاجفل، ۱۹۷۸).

جنبش زن زندگی آزادی و مردها

ژینا یک زن کورد بود که توسط افسر (مرد) گشت ارشاد در تهران به قتل رسید. فارغ از کورد بودن بعنوان یک گروه حاشیه نشین محروم، زن بودن و مرد بودن نیز در تحلیل واکنش جمعی به این قتل اهمیت بسزائی دارد.

مردها هم بعنوان متحدان زنان نقش مهمی را در کارزار کاهش تبعیض علیه زنان بر عهده دارند. با پیروی از مدل هویت اجتماعی کنش جمعی ( سیمکا) لازم است نگاهی به احتمال همراهی مردان در کنار زنان و برای رفع تبعیض علیه زنان بیندازیم و اینکه آیا عواملی همچون اعتقاد اخلاقی، کارآمدی و خشم در کنش جمعی متحد موثر هستند؟
مدل سیمکا در میان ایرانیان بدلیل تنوع فرهنگی و تفاوت هویتی در تکثر ایرانی، دارای نتایج همسانی نخواهد بود. توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به یکسان در سراسر ایران انجام نپذیرفته است، به همین دلیل فاصله طبقاتی و سطح زندگی در مناطق مختلف ایران به طور وضوح دیده می‌شود. مراجعه به آمار و تحقیقات ارائه شده در زمینه‌های گوناگونی همچون: تبعیض در امکانات و فرصتهای آموزشی ( آموزش طبقاتی)، سرمایه‌گذاری، بهداشت، اشتغال و دیگر موارد، نتایجی واضح در وجود تبعیض فاحش میان مناطق ایران را به ما نشان می‌دهد.
اگرچه درک مشترک از تبعیض در یک منطقه احتمال وقوع کنش جمعی در آن منطقه را بالا می‌برد، اما در این قسمت می‌خواهیم گوشه نگاهی به چرایی و احتمال مشارکت مردان در یک کنش جمعی به نفع زنان داشته‌ باشیم. عوامل متعددی در سوق دادن مردان به سوی مشارکت در کنش جمعی به سود زنان، دخالت دارد از جمله؛ می‌توان به محرومیت زنان و درک ذهنی مشترک مردان از آن محرومیت یا ناعدالتی که می‌تواند احتمال مشارک مردان به نفع زنان را بالا ببرد.

از سویی دیگی بدلیل اینکه نقش گروههای برخوردار در حمایت از یک کنش جمعی با هدف ایجاد تغییر آنهم به نفع گروه محروم بسیار مهم است، قناعت مردان ایرانی نیز در حمایت از زنان ایرانی به دلیل وجود تبعیض و تحقیر از سوی حاکمیت با ابزاری به نام حجاب اجباری، حائز اهمیت است و میزان احتمال شرکت مردان را به نفع زنان بیشتر خواهد کرد. به تعبیری دیگر، گروه‌های برخوردار با توجه به نفوذ نسبتاً بیشتر آنها در جامعه، نقش مهمی را به عنوان متحدان در دستیابی به عدالت برای گروه‌های محروم بازی می‌کنند (Iyer & Leach, 2010).
این موضوع بویژه در کردستان با توجه به ویژگیهای فرهنگی و هویتی آن منطقه که بعنوان نمونه می‌توان به جایگاه زن در فرهنگ و ساطیرکوردی و نگاه ارزش‌گریانه به زن در نزد مرد کورد، جنبه اخلاقی- رفتاری قتل ژینا در هویت کوردی نیز اشاره نمود. از سویی دیگر تجربه و فهم ذهنی مشترک میان مردان کورد از جایگاه و شان زن کورد، می‌تواند در ایجاد تمایل به مشارکت در کنش جمعی به سود زنان کورد موثر واقع شود.
بر همین اساس می‌توان با دقت بیشتری به ارزیابی مشارکت مردان ایرانی در جنبش زن زندگی آزادی پرداخت که علاقمندان را با پرسشهای زیر روبرو می‌کند؛
آیا ” زن” در نزد مردان ایرانی دارای تعریف یکسانی است؟ آیا می‌توان به رابطه‌ی معنادار و یکسانی از تعریف زن در میان فرهنگهای ایرانی دست یافت؟ ارزش وجودی زن در مناطق ملی مختلف ایران را چگونه می‌توان ارزیابی کرد؟ نقش مذهب و باورهای دینی در تعریف زن در ساختار فکری و عقیدتی مردان ایرانی بطور کلی و جوامع گوناگون مذهبی ایرانی در چه حد است؟ و …
حال که موضوع ارزش به پیش کشیده شد، جا دارد که اینبار کنش جمعی را از منظر تئوری مدل کنش جمعی ارزشی- هویتی Axiological-Identitary Collective Action Model =AICAM) ) مورد بررسی قرار دهیم.

تئوری مدل کنش جمعی ارزشی- هویتی AICAM

این مدل از پیش‌بینی کنش جمعی توجه ویژه‌ای به ارزش‌های شخصی، مانند اخلاق یا ایدئولوژی است. مسیر ارزش‌شناختی در AICAM با دو سازه شکل می‌گیرد: ایدئولوژی و التزام یا تعهد اخلاقی.
این مدل برای مشارکت هنجاری واقعی (٥٣١ شرکت کننده در اعتراض) و مشارکت غیر هنجاری عمدی (٦٠٧ شرکت کننده در اعتراض) آزمایش شده است.

تجمعات چند ده‌هزار نفری مردم در واشنگتن برای شغل و آزادی (آگوست ١٩٦٣)، در تونس علیه دیکتاتوری بن علی (دسامبر ٢٠١٠)، در شهر درسدن آلمان برای اجرای محدودیت بیشتر بر ورود پناهندگان (دسامبر ٢٠١٤) و تلاش زنان در اسپانیا برای حقوق برابر( مارس ٢٠١٨) تنها چند نمونه از کنشهای جمعی در سطح جهان هستند که به منظور تاثیرگذاری بر سیاستمداران و دولتها در جهت ایجاد تغییر بوده‌اند.

اهمیت این کنشهای جمعی فارغ از موفقیت و یا اینکه با چه هدفی انجام پذیرفته‌اند، در مشارکت جمعی و همراهی با دیگران برای دست یابی به یک یا چند هدف است. به تعبیری دیگر این کنشها، فردی و برای مطامع و منافع فردی نبوده‌اند بلکه یک درک مشترک ذهنی از مواردی هستند که باعث بوجود آمدن چنین کنشهای جمعی شده‌اند.

مدل کنش جمعی ارزشی- هویتی (AICAM) که توسط گروهی از محقیق در امتداد و بسط کار گامسون و وان زومرن انجام گرفته‌است، بیشتر بر بعد اخلاقی کنش جمعی تاکید می‌کند. به طوری که مردم به‌طور منظم، هزینه‌های بالقوه را تا حد از خود گذشتگی به خاطر عمل اخلاقی یا اخلاقی عمل کردن نادیده می‌گیرند. آنها استدلال می کنند که مردم ممکن است تا زمانی که کنش جمعی به ارزش های اخلاقی مرتبط باشد و اراده و خواست آنها بر فراز همه عوامل کلیدی دیگر مستتر درمشارکت در کنش جمعی عمل کند، مایل به تحمل هزینه‌های مشارکت در کنش جمعی بدون توجه به اثربخشی آن باشند.
(Manuel Sabucedo,Marcos DonoID, Dmitry GrigoryevID, Cristina Gomez-Roman, Monica Alzate 2019 )

در ادامه نویسندگان تئوری مدل کنش جمعی ارزشی- هویتی بر اهمیت ایدئولوژی در کنش جمعی اشاره می‌کنند. ایدئولوژی بعنوان یک مجموعه عقاید در رابطه با رفتارهای فردی و سازمان اجتماعی که بطور مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند کنش و اقدام جمعی را ارتقاء بخشد. در تئوری آیکام ( AICAM) اخلاق به گستره وسیعی از فعالیت های انسانی از جمله سیاست اشاره دارد.
همچنان که ذکر شد، محققین تئوری آیکام نظریه خود را در امتداد تحقیق پیشین سیمکا تعریف می‌کنند و از نظر آنها: ” ایدئولوژی و اخلاق نه تنها به سیاست و در نتیجه اعتراض به بیان سیاسی مربوط می‌شود، بلکه با موضوعاتی مانند ناعدالتی، هویت و کارایی سیاسی کنش جمعی که گامسون نام می‌برد نیز مرتبط است. به همین دلیل، هدف اصلی مطالعه، گشودن یک مسیر انگیزشی جدید به یک مدل پیش‌بینی کنش جمعی است. ما چنین مسیری را ارزش‌شناسی می‌نامیم، اصطلاحی برگرفته از ارزش‌شناسی که شاخه‌ای از فلسفه است و ارزش‌ها را مطالعه می‌کند.”

پس به این ترتیب رویکرد ارزشی بر مبنای دو متغیر کلیدی ایدئولوژی و تعهد/ التزام اخلاقی شکل گرفته ‌است. این مسیر با آنچکه در مورد هویت، ناعدالتی و کارآمدی گفته شد، ادغام خواهد شد و نقش مکانیزم پیش‌بینی پیشامدهای دور و نزدیک کنش جمعی را ایفاء می‌کند.

برای بررسی بیشتر و فهم دقیقتر تئوری آیکام بهتراست نگاهی گذرا و خلاصه‌وار به سه عنصر کلیدی مطرح گشته توسط گامسون (Gamson) داشته باشیم:
١- ناعدالتی (injustice) اولین متغیر مطرح نزد گامسون در شکل‌پذیری کنش جمعی است. بطوریکه ناعدالتی جنبه احساسی مردم را بر‌می‌انگیزاند و آنها را به سوی شناختی همگون از آن(ناعدالتی) و در نهایت واکنش آنها که همانا انجام کنش جمعی معطوف به هدف مشترک می‌باشد، سوق می‌دهد.

٢- کارآمدی (Efficacy ) دومین متغیر کلیدی است که بر جنبه تاثیرگذار عمل جمعی از نگاه فرد تاکید دارد. به طوری که اگر فرد از تاثیر کنش جمعی در رسیدن به اهداف مطمئن باشد، میزان گرایش به مشارکت در کنش جمعی از سوی فرد نیز افزایش پیدا می‌کند. نظر هارنسی‌ ( Hornsey) و همکارانش بر این است که میزان احساس اثرگذاری (کارآیی)، آگاهی عمومی و روئیت مشکلات از سوی مردم می‌توانند سنجه‌ای برای ادامه کنش جمعی باشند. ( Hornsey MJ و همکاران 2006 )

٣- هویت (Identity ) بعنوان سومین متغیر موثر در شکل‌گیری کنش جمعی که از سوی ”گامسون” و بعدا ”وان زومرن” و همکارانش مطرح گشت، به هویت سیاسی جمعی اشاره دارد تا صرفا یک هویت جمعی . هویت سیاسی نه تنها مستلزم شناسایی خود با یک گروه محروم، بلکه به رسمیت شناختن یک نهاد خارجی به عنوان مسئول نارضایتی‌های گروه است. ( وان زومرن و همکاران ٢٠٠٨)

در مدل آیکام ( AICAM) که از سوی ژوزه مانوئل سابوسدو(Jose´ Manuel Sabucedo) و همکارانش ارائه شده است با لحاظ سه متغیر یاد شده در بالا، بر اثرگذاری ایدئولوژی و اخلاق تاکید می‌شود. در واقع این دو متغیر را بر فراز سه متغیر کلیدی دیگر در روند شکلگیری کنش جمعی بررسی می‌کند.

fig1.jpg

Fig 1. AICAM proposal

در این طرح هویت سیاسی و ایدئولوژی به عنوان دو متغیر موثر بر کارآیی، التزام اخلاقی و ناعدالتی عاطفی در شکل گیری مشارکت عمومی در کنش جمعی مطرح هستند.

عامل رهبری در بستر جنبش زن زندگی آزادی با لحاظ متغیرها


در میانه جنبش زن زندگی آزادی مردم بطورعموم و جامعه سیاسی و رسانه‌ای بطور خاص با مفاهیمی درگیر بودند که ناشی از نگرانی و تشخیص ضرورتهایی برای جنبش بود. از جمله آن مفاهیم که مدام بصورت پرسش مطرح می‌شد، ” رهبری” بود. بسیاری بر این باور بودند و اکنون نیز همچنان بر این باورند که بدون رهبر/ رهبری نمی‌توان پیروز شد و این مطلب با این پرسش ادامه پیدا می‌کند؛ که رهبر این جنبش کیست؟
باتوجه به اهمیت این موضوع مطرح در اذهان عمومی در طول جنبش، شاید نامناسب نباشد اگر بحث رهبری را از منظر کنش جمعی و با لحاظ متغیرهای مستتر در این نظریه قدری بشکافیم.

اگرچه اپوزیسیون یا مخالفان جمهوری اسلامی در قامت شخصیت حقیقی (افراد) و شخصیت حقوقی (احزاب و سازمانها) نتوانسته‌اند نقش تاثیرگذاری در امر رهبری دینامیزم اجتماعی معترض در داخل ایران و همسوکردن توده مردم با برنامه سیاسی خود داشته باشند، اما از سویی دیگر جهان شاهد یک جنبش تغییرخواه کم نظیری در طول بیش از چهاردهه گذشته در ایران است. این جنبش دارای چنان پویایی سیاسی و اجتماعی ویژه‌ای است که برای اولین بار توانست افکار عمومی جهان را با خود همراه کنند. استقبال از جنبش زن زندگی آزادی در سطح جهانی فقط به سلبریتی و توده مردم ختم نشده‌است بلکه پارلمانتارها و سیاستمدارانی نیز به این جنبش پیوسته و با بریدن گیس خود یا همراهی در سطح سوسیال میدیا، حمایت خود را از خواست مردم و اهداف جنبش زن زندگی آزادی ابراز کرده‌اند.

حال یک پرسش به میان می‌آید و آن اینکه آیا چنین حرکت عظیمی می‌تواند بدون رهبری باشد؟
برای پاسخ به این پرسش لازم است اشاره‌ای دوباره به ناتوانی مخالفین (شخصیتهای حقیقی و حقوقی) جمهوری اسلامی در امر رهبری و موبیلزه کردن توان مبارزاتی مردم ایران بشود. به تعبیری دیگر فرض مسلم این است که اپوزیسیون خارج از کشور اگرچه همراهی و کمک شایانی به جنبش زن زندگی آزادی در داخل کشور کرده‌است ولی اپوزیسیون مستقر در اروپا و آمریکا در امر رهبری جنبش بصورت میدانی دارای نقش قابل ملاحظه‌ای نبوده‌است. هرچند این بدین معنی نیست که جنبش بدون رهبری بوده است.

با در نظر گرفتن متغیرهای تئوریهای کنش جمعی ازجمله هویت سیاسی، ناعدالتی، کارآمدی، التزام و تعهد اخلاقی وایدئولوژی، می‌توان رهبری جنبش را در دو سطح معرفی کرد؛ سطح اول رهبری مستیقم و سطح دو رهبری غیرمستیقم.
رهبری مستقیم به آن دسته از متغیرهای واقعی گفته می‌شود که تاثیر میدانی و مستقیمی در پیشبرد جنبش و اهداف آن دارد. در این خصوص می‌توان به افراد ( آشنا به برخورد تشکیلاتی) و نمادهایی همچون کودکان و نوجوانان جان باخته‌ای اشاره کرد که در تهیج و موبیلیزه کردن دینامیزم اجتماعی نقشی میدانی ایفاء کرده و یا در شکل‌گیری تجمعات و غلیان احساسات مردم و تعمیق بعد عاطفی آنها تاثیر گذار بوده‌اند. در این خصوص می‌توان به نیروی تشکیلات احزاب و سازمانها بویژه در کردستان و افراد دارای نفوذ اجتماعی در بلوچستان و یا افرادی چون ژینا امینی، نیکا شاکرمی، کیان پیرفلک و … یا والدین و بستگان نزدیک این افراد جانباخته و هنرمندان معترض اشاره کرد که در موبیلیزه کردن مردم، کم و بیش، تاثیرگذار بوده‌اند. اما این همه بحث رهبری جنبش نیست.

بخشی از رهبری جنبش با در نظر گرفتن متغێرهای مذکور در تئوریهای کنش جمعی، خود رژیم حاکم بر ایران بطور عموم و نیروی سرکوبگر آن بطور ویژه است. ناعدالتی و درک مشترک ذهنی ایجاد شده از آن ناعدالتی بویژه در مناطق محروم کشور، احساس هویت سیاسی در مناطق ملی بویژه در کردستان، التزام و تعهد اخلاقی نسبت به جایگاه زن و در نهایت روئیت کارآمدی جنبش در بردار زمانی با وجود فراز و فرودهایش از سوی جوانان بویژه در مناطقی با وجود سازمان و احزاب قدیمی و دارای اعتبار اجتماعی و بلوچستان بدلیل بافت اجتماعی و نقش رهبری مذهبی در آن منطقه، بیشترین تاثیر را در بسط و گسترش جنبش داشته‌اند. از سویی دیگر ناعدالتی و تبعیض موجود که در سراسر مناطق کشور و در میان اقشار و گروههای مختلف توسط حکومت اجرا شده‌است، از برخی لحاظ باعث تقویت هویت سیاسی درون گروهی ( به مانند کردها) و یا همگرایی درون گروهی( به مانند بلوچها، زنها) شده‌است ( یعنی سرکوب و خفقان اجراشده توسط حکومتهای مرکزگرا در شکلگیری یک شناسه سیاسی یا جمعی تاثیرگذار بوده‌است).

در ادامه همین میسر می‌توان به غیردمکراتیک بودن حکومت اشاره کرد که منجر به تقویت التزم و تعهد اخلاقی مردم نسبت به سرنوشت همدیگر شده‌است. به زبانی ساده‌تر؛ اگر رژیم جامعه را به دو طیف خودی و غیرخودی تقسیم کرده‌بود و خودی‌های رژیم طیف برخوردار از مواهب و امکانات حکومتی و در مقابل غیرخودی‌ها طیف محروم و تحت فشار سیاستهای سرکوب و تبعیض‌گرانه رژیم بودند، امروز غیرخودی‌های رژیم که همانا مردم و مخالفان رژیم می‌باشند، بیش از پیش همگرا شده و تمایل بیشتری به مشارکت در کنش جمعی برای حمایت از یکدیگر بعنوان یک تعهد و التزام اخلاقی پیداکرده‌اند( نمونه واکنش مردم نسبت به قتل ژینا امینی).
به این ترتیب می‌توان به ویژگی و کارکردهای معکوس سیاستهای حکومتی در تجمیع و ایجاد همگرایی میان مردم بی‌تاثیر نبوده و می‌توان از خود حکومت به عنوان یکی از متغیرهای تاثیرگذار غیرمستقیم- غیرتشکیلاتی در امر رهبری و هدایت پتانسیل مبارزاتی مردم در جنبش اشاره کرد.

نتیجه‌گیری

در این نوشتار به تئوریهای کنش جمعی ازجمله سیمکا، آیکام، سیت و محرومیت نسبی با متغیرهایی همچون هویت، ناعدالتی، کارآمدی، ایدئولوژی و التزام و تعهد اخلاقی اشاره شد. این متغیرها هرکدام در سطحی و بنا به شرایطی امکان و میزان مشارکت افراد در یک کنش جمعی را افزایش می‌دهند. ما هیچکدام از آنها به طورمطلق آنهم در هر جایی توان بر ایجاد و پی‌ریزی یک کنش جمعی را ندارند.
دلیل تناوب در میزان تاثیرگذاری متغیرها را می‌توان به کم وکیف اجرایی آنها در مناطق مختلف و درک مشترک جمعی از آنها ربط داد. بعنوان مثال، میزان درک مشترک کردها از ناعدالتی از فارس زباهای مرکز ایران، یا تجربه ذهنی کردها، لرها و بلوچها از ناعدالتی اقتصادی با آذربایجانیها همگون نیست. نمونه بارز دیگر از تفاوت در تجربه ذهنی و احساسی زنان از ناعدالتی نسبت به مردان ایرانی است. میان این دو تجربه و احساس، تفاوت غیرقابل انکاری وجود دارد و بدون تردید زنان ایرانی در طول حاکمیت جمهوری اسلامی بر ایران، تجربه بسیار تلخ‌تری از ناعدالتی دارند. و در ادامه می‌توان به تجربه نچندان خوشایند اقلیتهای دینی و جنسیتی از ناعدالتی در ایران اشاره کرد که این گروها بدلیل درک و تجربه ذهنی مشترک از ناعدالتی بیشتر بسوی همگرایی درون گروهی و نهایتا کنش جمعی معطوف به هدف مشترک می‌شوند. تفاوت در تعبیر و تعریف هویت چه اجتماعی و چه سیاسی آن نیز، بر روند گسترش، دموگرافی و جغرافیای جنبش تاثیرگذار بوده‌است.
در رابطه با متغیرهای تاثیرگذاری بر روند شکل‌گیری کنش جمعی می‌توان به بلوچستان به عنوان یک نمونه خوب اشاره کرد. ما شاهد جنبش بصورت مستمر آن به مانند شهر زاهدان درسراسر استان سیاستان و بلوچستان نیستم. بغیر از ناعدالتی در حق بلوچها و زبان (بلوچی) و مذهب مشترک ( حنفی) که متعلق به پکیج هویت جمعی شهروندان آن استان است، به باور من ما در شهر زاهدان بر فراز هر سه متغیر، بدلیل کاربرد متغیر کارآمدیی (Efficacy) شاهد استمرار اعتراض هستیم. به تعبیری دیگر بدلیل اینکه متغیرهای دیگر( ناعدلاتی، هویت جمعی، ایدئولوژی) بطور نسبی در بالابردن تمایل بلوچهای زاهدان به مشارکت در کنش جمعی تاثیرگذار بوده‌اند ولی استمرار آن به متغیر تاثیرگذاری خود کنش جمعی مربوط می‌شود. شهروندان زاهدانی بر میزان تاثیرگذاری کنش جمعی خود در سطح سراسری و حتی جهانی آگاه شده و این متغیر به سائقی برای آنها در زمینه استمرار کنش جمعی تبدیل گشته است.

حال شاید در رابطه با آینده جنبش این پرسش مطرح گردد که سرانجام این جنبش با همه هزینه‌ای که بر مردم ایران تحمیل شده‌است، چه خواهد شد؟
برای پاسخ به این پرسش می‌توان میان کنون و آینده جنبش بر مبنای ضرورت تقویت التزام و تعهد اخلاقی ایرانیان نسبت به سرنوشت مشترک همدیگر پلی زد. این مهم را می‌توان از طریق تقویت تجربه و درک ذهنی همسو از سرنوشت مشترک ایرانیان، آگاهی‌رسانی، استفاده از پتانسیل مناطق آنهم مطابق با ویژگیهای منطقه‌ای و محلی، پی‌ریزی مدل نوین رهبری میدانی برای رفع و عبور از بحران رهبری موجود در اپوزیسیون و هم‌افزایی توان تشکیلاتی، عملی کرد.

در پایان لازم است گفته شود که زن زندگی آزادی نه فقط یک شعار نوین بلکه یک تغییر و انتقال معرفتی از ساختار فکری کلاسیک ایرانیان به جهان زیستی دیگر است. میزان آمادگی برای پذیرش این تغییر بر سرعت و کیفیت روند آن تاثیرگذار خواهد بود.

]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%d8%b2%d9%86-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%a2%d8%b2%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%85%d9%86%d8%b8%d8%b1-%d8%aa%d8%a6/feed/ 0 تراژدی و وعدهٔ حق تعیین سرنوشت https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/#respond Mon, 04 Nov 2024 20:47:53 +0000 https://ahangari.info/?p=103 [...]]]>
✍ برایان سلاتری
ترجمه: کاوه آهنگری
قسمت هفتم و پایانی
هنگامی که جولیوس نیرر از ریاست جمهوری تانزانیا در سال ۱۹۸۵ کنار رفت، امیدهای او برای اتحادیهٔ فدرال با دیگر کشورهای آفریقای شرقی محقق نگشت. با این حال، داستان به همین‌جا ختم نشد. در طول پانزده سال، کنیا، تانزانیا و اوگاندا معاهده‌ای را امضا کردند، که در آن جامعهٔ منقرض شده شرق آفریقا را احیا می کرد. این معاهده، با تکرار آرمان‌های نیرر، تاکید می‌کند که با همکاری بیشتر «استانداردهای زندگی مردم آفریقا را ارتقا می‌دهد، ثبات اقتصادی را حفظ و ارتقاء می‌دهد، روابط نزدیک و صلح‌آمیز را میان کشورهای آفریقایی تقویت می‌کند و مراحل متوالی تحقق انجمن اقتصادی آفریقایی و اتحادیه سیاسی پیشنهادی را تسریع می‌کند».
در سال ۲۰۰۵ میلادی، یک اتحادیهٔ گمرکی تمام عیار در میان کشورهای شریک در این پروژه به اجرا درآمد و پنج سال بعد پروتکلی برای ایجاد بازار مشترک عملیاتی شد. پس از آن اعضای انجمن نیز گسترش یافته است. در سال ۲۰۰۷ میلادی، رواندا و بوروندی به این سازمان پیوستند و در سال ۲۰۱۶، سودان جنوبی ششمین عضو این سازمان شد. مجموع جمعیّت جامعه، اکنون بالغ بر ۱۷۷ میلیون نفر است، که مساحتی معادل دو و نیم میلیون کیلومتر مربع و بیش از دویست گروه قومی، زبان و فرهنگ را شامل می‌شود.
اخیراً، جمهوری دموکراتیک کنگو درخواست پیوستن به انجمن را داد که اتحادیه را در سراسر آفریقا، از ساحل شرقی تا غرب، گسترش می‌دهد. در سطح سیاسی نیز، طرح‌هایی برای تشکیل فدراسیون شرق آفریقا نیز در حال انجام است. در سال ۲۰۱۷، سران کشورهای مشترک، کنفدراسیونی را به عنوان مرحلهٔ انتقالی در مسیر یک فدراسیون سیاسی شناسایی کردند و سال بعد کمیته‌ای متشکل از کارشناسان را بوجود آوردند که وظیفهٔ تهیهٔ یک پیش‌نویس قانون اساسی منطقه‌ای تا تاریخ ۲۰۲۳ میلادی را برعهده گرفتند. موانع مهم هم‌چنان باقی مانده‌اند، به طوری‌که یکی از منتقدین، با استناد به یک ضرب‌المثل سواحیلی می‌گوید: «هاراکا، هاراکا، هاینا باراکا – عجله، عجله برکتی ندارد». با این وجود، هنوز احتمال تحقق یافتن امیدهای جولیوس نیرر برای اتحاد بیشتر در آفریقا، در درازمدت، وجود دارد.
نتیجه‌گیری:
از این تلاش‌های مستمر در شرق آفریقا چه درس‌هایی می‌توان گرفت؟ در این زمینه، چیزهای زیادی برای گفتن وجود دارد که ما را بسیار فراتر از مقالهٔ حاضر می‌برد. اما یک درس در این میان برجسته است، تئوری منفی حق تعیین سرنوشت ملی، در وظیفه‌ای که پیش روی ما قرار دارد ما را دچار اشتباه و گمراهی می‌کند؛ بدین معنی که، در ساختن چارچوب‌های گسترده‌تر برای تعامل انسانی، چارچوب‌هایی که احترام متقابل و احساس تعهد را تقویت می‌کند، جامعه و همبستگی بیشتر را تقویت می‌کند، ما را دچار خطایی بزرگ می‌کند. این چارچوب‌ها مبناهایی اساسی، برای پیشرفت در رفاه و حقوق بشرهستند. در غیاب آنها، فقر، درگیرهای اجتماعی و جنگ‌های آشکار همچنان آفت بشریت خواهند بود و حقوق اساسی انسان‌ها و جوامع تضعیف و شرایط ضروری برای شکوفایی فردی و گروهی را از بین برده می‌شوند.
نظریهٔ منفی حق تعیین سرنوشت ملی، نه تنها ما را در آنچه که باید انجام دهیم، دچار اشتباه می‌کند، بلکه مانع از تلاش‌ها برای رسیدن به آن هدف می‌شود. اگرچه بصورت تاکتیکی امکان ایجاد چندپارگی یا افتراق سیاسی را ممکن می‌کند، اما در واقع ساختارهای هنجاری اصلی مورد نیاز برای خدمت به آرمان‌های گسترده‌تر، معطوف به رفاه و حقوق بشر، همان هدفهای مورد ادعا را با ایجاد تناقض، تضعیف می‌کند. بهتر است که این ارزشها از طریق ایجاد چارچوب‌های چندملیتی که گروه‌های قومی و فرهنگی مختلف را به تعامل و کار برای اهداف مشترک تشویق می‌کند، آن‌هم از طریق حق تعیین سرنوشت مثبت، تضمین شوند. جهان مکان ثابتی نیست که برای همیشه به «ما» و «آنها» تقسیم شود. همان‌طور که جولیوس نیرر تأکید کرد، نیاز مبرمی برای انسان‌ها وجود دارد که همدردی‌ها و افق‌های اخلاقی خود را گسترش دهند. با این حال، فرهنگ مدارا (Tolerance)، بدون هم‌یاری به وجود نمی‌آید. این طفل در رحم مادر (نظریه حق تعیین سرنوشت مثبت) برای به دنیا آمدن، نیاز به یک ماما تحت پوشش هنجارهای قانونی دارد. آینده بشریت به چنان ساختارهای قانونی بستگی دارد که نشان دهد «دیگری» نیز «ما» است.
🎯 پ. ن. ۱: «برایان سلاتری»، استاد ممتاز حقوق و پژوهشگر ممتاز در دانشکده حقوق
Osgoode Hall Law School of York University
در تورنتوی کانادا است. ایشان تالیفات متعددی در زمینهٔ حقوق بومی، قانون و نظریه حقوقی دارد.
🎯 پ. ن. ۲: ژانوس، در اساطیر رومی، خدای دروازه‌ها، دربها، گذرگاه‌ها و مسیرهای ورودی، و هم‌چنین خدای آغازها و پایان‌ها بود.
🎯 پ. ن. ۳: “Ujamaa” در زبان سواحیلی به معنای «برادری» است که یک ایدئولوژی سوسیالیستی بود و به طور کلی، سیاست‌های توسعهٔ اجتماعی و اقتصادی جولیوس نیرر در تانزانیا، پس از استقلال از بریتانیا در سال ۱۹۶۱ میلادی را تشکیل می‌داد.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/feed/ 0 تراژدی و وعده حق تعیین سرنوشت https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-4/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-4/#respond Mon, 04 Nov 2024 20:46:45 +0000 https://ahangari.info/?p=100 [...]]]>
✍ برایان سلاتری
ترجمهٔ: کاوه آهنگری
قسمت ششم
متأسفانه، پس از ایجاد OAU، حرکت به سوی وحدت آفریقا دچار تزلزل شد. به همین ترتیب، برنامه‌های فدراسیون آفریقای شرقی پس از اتحاد تانگانیکا (Tanganyika) و زنگبار(Zanzibar) در سال ۱۹۶۴ که دولت تانزانیا را به وجود آوردند، پیشرفت نکرد. حتی اتحادیهٔ گمرکات و خدماتی که از اوایل دوران استعمار به شکلی در جامعه آفریقای شرقی وجود داشت، در سال ۱۹۷۷ به دلیل جنگ داخلی از بین رفت. با این وجود، سیاست‌های داخلی نیرر باعث ایجاد یک دولت مدرن شد و یکی از قوی‌ترین حس‌های هویت ملی را در آفریقا بوجود آورد، این در حالی است که یکی از متنوع‌ترین کشورهای این قاره باقی مانده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از هفتاد و هشت درصد از شهروندان خود را عمدتاً تانزانیایی می‌شناسند تا عضوی از گروه‌های قومی، و با درصد مشابهی، سطح قابل‌توجهی از اعتماد به همشهریان به یکدیگر را نشان می‌دهند. جهان امروز شباهت‌هایی با تانگانیکا در سال ۱۹۶۱ دارد که به ۱۹۵ ایالت تقسیم شده و دارای فرهنگ، زبان، پیشینه قومی و مذاهب فراوان است. اکثریت بزرگی از کشورهای جهان (بر اساس برخی تخمین‌ها بیش از هشتاد درصد) یا چند ملیتی هستند یا دارای اقلیت‌های ملی قابل توجهی هستند. بر اساس تئوری منفی حق تعیین سرنوشت ملی، بسیاری از این گروه‌های ملی حق انتخاب یک‌جانبه برای جدایی را دارند، به طوری که اکثر دولت‌های جهان در برابر تجزیه یا تکه‌پاره‌شدن آسیب‌پذیر خواهند بود و خود آن تکه‌های جداشده نیز در معرض خطر مشابهی قرار خواهند گرفت. به سختی می‌توان علت تامین رفاه بشر و حقوق بشر را در سایه‌ی نظریه‌ای که امکان انشعاب در مقیاس بزرگ آن‌هم در امتداد خطوط قومی و مذهبی همراه با تشدید بی‌اعتمادی و درگیری را فراهم می‌کند، دید.
در دنیایی با یک بی‌نظمی جدی دوره‌ای، مرزهای پایدار و ساختارهای دولتی اغلب مزایای قابل توجهی برای شهروندان به همراه دارند. آنها می‌توانند در چنین چارچوب‌هایی با صلح و امنیت نسبی زندگی خود را پیش ببرند. با این حال، نظریه منفی حق تعیین سرنوشت ملی برای نظم و ثبات نسبی‌ای که توسط ساختارهای دولتی موجود ارائه می‌شود، ارزش کمی قائل است. این نکته، فقط از دیدگاه نظری نیست، بلکه تاریخ و رویدادهای معاصر در مورد پتانسیل درگیری‌های بین گروهی به ما می‌گوید، اصولا اگر گروه‌های قومی، فرهنگی و مذهبی برای بازسازی دولت‌های موجود اجازهٔ یک‌جانبه داشته باشند، اغلب به آشفتگی گسترده منجر می‌شود. زیرا گروه‌های ملی مختلف با دولت‌های ایالتی دچار برخورد می‌شوند و در این میان گروهی به سود و موقعیت بهتری خواهد‌ رسید.
به طور کلی‌تر، نظریهٔ منفی حق تعیین سرنوشت ملی در نگاه خود به ارتقای رفاه گروه‌های ملی، امکان تحلیل دقیق‌تری را در خصوص وفاداری‌ها، تعهدات و مسئولیت‌پذیریهای متعددی که اکثر افراد باید دارا باشند فراهم نمی‌کند. این نظریه به دور از تشویق رشد پیوندهای جمعی گسترده و چندلایه، تمایل به ترویج اضمحلال افق‌های جمعی و محدود کردن وفاداری‌های مشترک دارد، و به گسلهای اغلب مبهم و انعطاف‌پذیری که افراد را بر اساس قومی و فرهنگی از هم جدا می‌کند، سخت‌گیرانه می‌نگرد. در واقع، این نظریه نمی‌تواند اهمیت کافی به طیف وسیعی از جوامع تحت پوشش بدهد، که معمولاً ادعای وفاداری به ما دارند: خانواده، گروه خویشاوندی، محله، مدرسه، کلیسا، مسجد، یا معبد، محل کار، باشگاه ورزشی، جامعهٔ قومی، شهر، استان، ایالت و جامعهٔ جهانی بشریت در کل. با توجه به تعدد متعهدین و اهمیت تفاوت آنها در هویت و سعادت فردی، مشکل به نظر می‌رسد که آیا باید به ادعای یک گروه ملی در حدی که پیشنهاد می‌شود امتیاز داد؟ در پایان، این نظریه، ارزش محدودی برای حس‌های متعدد وفاداری و تعلق خاطر قائل است، و این واقعیت را نادیده می‌گیرد که برای بسیاری از مردم، همین تنوع در وفاداری‌هاست که هویت آنها را تشکیل می‌دهد.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-4/feed/ 0 تراژدی و وعدهٔ حق تعیین سرنوشت https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-2/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-2/#respond Mon, 04 Nov 2024 20:45:47 +0000 https://ahangari.info/?p=97 [...]]]>
✍ برایان سلاتری
ترجمه: کاوه آهنگری
قسمت پنجم
نیره هم‌چنین معتقد بود که وظیفهٔ ایجاد همبستگی به مرزهای تانگانیکا ختم نمی‌شود. او به مانند رئیس جمهورغنا، کوامه نکرومه ( Kwame Nkrumah) ، رئیس‌جمهور هم‌عصر خود، معتقد بود که آفریقا از نظر اقتصادی و سیاسی شکننده باقی خواهد ماند و در معرض دستکاری و سلطهٔ خارجی است، مگر اینکه به سمت یکپارچگی بیشتر در قالب ایالات متحده آفریقا بزرگتر حرکت کند یا حداقل فدراسیون‌های منطقه‌ای قدمهایی در جهت وحدت گسترده تر بردارند. بنابراین، در سال ۱۹۶۳، نیره قویاً از بنیاد سازمان وحدت آفریقا (OAU) حمایت کرد، که از تأکید منشور آن سازمان به «همه کشو‌رهای آفریقایی لازم است متحد شوند تا رفاه و سعادت مردمانشان تضمین شود»، آرزوهای آنها را می‌توان دریافت. این منشور، برای مردم آفریقا، برادری و همبستگی در یک وحدت بزرگتر، فارغ از تفاوت های قومی و ملی را آرزو می‌کرد.
از نظر ژولیوس نیرر، استقلال تانگانیکا نه یک مقصد نهایی، بلکه یک ایستگاه در راه حرکت تاریخی به سوی همبستگی بیشتر انسانی بود. این جنبش، در داخل با فرآیند ملت‌سازی و ایجاد یک حس و درک قوی از هویت مشترک و در خارج هم با ساختن چارچوب‌های گسترده‌تری برای همکاری و تعهد متقابل، چیزی که ما حق تعیین سرنوشت مثبت نامیده‌ایم پیش خواهد رفت. همانطور که نیره در مقاله ای تأثیرگذار در مورد ujamaa نوشت:
«در مبارزه برای شکستن چنگال استعمار بود که نیاز به وحدت را آموختیم. ما متوجه شدیم که همان نگرش ذهنیِ سوسیالیستی که در روزهای زندگی قبیله‌ای، امنیت ناشی از تعلق به یک خانواده بزرگ را به هر فردی می‌داد، باید در جامعهٔ امروزی همین (حس) به شیوهٔ گسترده‌تر، به نام ملت، حفظ شود. اما ما نباید به همین جا بسنده کنیم. شناخت ما از خانواده‌ای که همه ما به آن تعلق داریم باید فراتر از قبیله، جامعه، ملت یا حتی قاره، گسترش یابد تا کل جامعهٔ بشریت را در بر گیرد.»
برای نیرر، سوسیالیسم بر اساس یک اصل اخلاقی بنیادی استوار بود: نیاز به مراقبت از یکدیگر. این اصل، بیشتر فلسفه او را، که او آن را سوسیالیسم آفریقایی توصیف می‌کرد و از دکترین سوسیالیستی اروپایی که بر جنگ طبقاتی و تضاد اجتناب‌ناپذیر بین مردم استوار است، متمایز می‌دید. نیرر هم‌چنین دلایل عملگرایانه‌تری برای اتحاد آفریقا شناسایی کرد. او استدلال کرد که مردم این قاره باید در موقعیتی باشند که سرنوشت خود را تعیین کنند. تنها آزادی تکنولوژیک، که بسیاری از کشورهای آفریقایی از آن برخوردار بودند، کافی نبود. قدرت سیاسی واقعی برای جلوگیری از سلطهٔ قدرت‌های خارجی ضروری بود. به همین ترتیب، دستیابی به یک اقتصاد مدرن برای آفریقا حیاتی بود که تنها راه فرار از فقر بود. با این حال، او با تأسف مشاهده کرد، در حال حاضر «هیچ یک از این چیزها در جایگاه درست خود قرار ندارند، یا حتی به آن‌سو هم نمی‌روند». آفریقا متشکل از مجموعه‌ای از دولت‌های مستقل بود که هر یک از آنها تحت فشارهای خارجی عظیمی قرار داشتند و در عین حال در بدلیل انزوا چنان ضعیف می‌شدند که برای جلب منافع ثروتمندان با یکدیگر رقابت می‌کردند.
بنابراین، اتحاد آفریقا برای جلوگیری از استثمار سیاسی توسط کسانی که خارج از آفریقا هستند و برای جلوگیری از رقابت داخلی برای منافع اقتصادی خارجی‌ها ضروری بود. آفریقا باید بتواند، به طور مؤثر، خود را مدیریت و کنترل کند و از خود در برابر تهاجم دفاع کند. باید یک ارز مشترک و یک بازار مشترک ایجاد کند و دیوارهای گمرکی و تعرفه‌ای را در میان صدها مرز هموار کنند. «این چیزها مستلزم آن است که در ارتباط با جهان خارج، کشورهای ملی جداگانه آفریقایی نباید وجود داشته باشند. لازم است که آنها با آفریقا جایگزین شوند». اما این لزوماً به معنای یک دولت واحد نیست. بلکه می‌تواند یک ایالت فدرال با تقسیم قدرت بین مرکز و بخش‌های تشکیل‌دهنده باشد.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87%d9%94-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-2/feed/ 0 تراژدی و وعده حق تعیین سرنوشت https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/ https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/#respond Mon, 04 Nov 2024 20:44:27 +0000 https://ahangari.info/?p=94 [...]]]>
✍ برایان سلاتری
ترجمه: کاوه آهنگری
قسمت چهارم
کل بحث بر این گزاره استوار است که در جایی که بین دو طرف، مثلا X و Y، اختلافی وجود دارد و هیچ مکانیسم الزام‌آوری هم برای رسیدگی به آن اختلاف وجود ندارد، X باید همیشه حق تعیین سرنوشت داشته باشد – حقی که برای Y الزام‌آور است – زیرا X به بهترین وجه می‌تواند در مورد ماهیت پروندهٔ خود قضاوت کند. اما این تحلیل کامل نیست، زیرا طرف Y نیز به همان اندازه، برای ارزیابی پروندهٔ خود واجد شرایط است. استدلال برای اعطای حق داوری، در هر دو مورد، به یک اندازه قوی و یا به همان اندازه ضعیف است. هیچ‌کدام از این راه‌حل‌ها این شرط اساسی را برآورده نمی‌کنند که به ما نشان دهند که یک ارزش، حقی الزام‌آور است، و باید دلایل کافی ارائه شود تا نشان دهد که چرا دیگر طرف‌های متاثر از این حق، باید به آن احترام بگذارند.
در مجموع، هیچ دلیلی وجود ندارد که ما به طور سیستماتیک منافع گروه‌های ملی را بر منافع دولت‌های درگیر ترجیح دهیم، مگر اینکه بتوان نشان داد که این گروه‌ها به طور اساسی ارزش یا ارزش توجه و احترام بیشتری نسبت به نهادهای چند ملیتی دارند. اما تشخیص این مورد دشوار است و این آن موردی نیست که اکثر طرفداران حق تعیین سرنوشت ملی برایش تلاش می‌کنند. برعکس، در شرایطی که همه چیز برابر است، دولت‌ها و فدراسیون‌های چند ملیتی امید بهتری را برای آینده فراهم می‌کنند. به‌ویژه برای پرورش تساهل جمعی و احترام عملی به حقوق بشر. مطالعهٔ موردی انجام گرفته در شرق آفریقای معاصر ممکن است به توضیح این موضوع کمک کند.
٢- حق تعیین سرنوشت مثبت
در سال ۱۹۶۱، کشور تانگانیکا (Tanganyika) تحت رهبری ژولیوس کامباراژ نیره (Julius Kambarage Nyerere) به استقلال دست یافت. تانگانیکا که قبلاً یک قلمرو تحت قیمومیت سازمان ملل بود و توسط بریتانیا اداره می‌شد، در اوج دوران استعمارزدایی پس از جنگ که امپراتوری‌های قدیمی اروپایی پایان یافتند، به یک دولت مستقل تبدیل شد. بر اساس اکثر گزارش‌ها، استقلال تانگانیکا یک مورد کلاسیک از خودمختاری بود. با این حال، این کشور با یک دولت-ملت همگن فاصله زیادی داشت. حدود ۱۲۰ گروه قومی فرهنگی و حداقل به همین تعداد زبان، با تنوع قابل توجهی از فرهنگ‌ها، باورهای مذهبی، قوانین عرفی، و شیوه‌های زندگی را شامل می‌شد. تانگانیکا هم، از این نظر مستثنی نبود. اکثر کشورهای پسااستعماری در آفریقا و آسیا گروه‌های ملی مختلفی را در بر می‌گیرند که از نظر قومیت، فرهنگ، زبان، مذهب و تاریخ متفاوت هستند. این کشورها به جای اینکه نمونه‌هایی از خودمختاری ملی باشند، در واقع نمونه‌هایی از خودمختاری چند ملیتی هستند.
جولیوس نیرر دریافت که اولین و مهم‌ترین وظیفه او ایجاد معنا و حسی قوی از هویت تانگانیکایی است، هویتی که بر وفاداری‌های محلی مسلط گردد، بدون اینکه لزوماً آنها را پاک کند. برای تحقق این هدف، او از نیروی ujamaa استفاده کرد، یک واژه جدید (neologism) سواحیلی که به معنای خانواده، همبستگی اجتماعی و تعهد متقابل اشاره دارد. او هم‌چنین زبان سواحیلی را به عنوان یک زبان ملی ترویج کرد. حکومت‌های استعماری قدیمی را برچید، دسترسی به آموزش و خدمات اجتماعی را در سراسر کشور بهبود بخشید، سیاستمداران و کارمندان دولتی را به خدمت گرفت. از طیف گسترده‌ای از گونه‌های قومی و مذهبی برای افتتاح یک سیستم سیاسی تک‌حزبی استفاده کرد و به‌طور خستگی‌ناپذیری با قبیله گرایی و نژادپرستی مبارزه کرد. شاید سخت‌ترین کار او استفاده از اختیارات بازداشت پیشگیرانه برای ساکت کردن افرادی بود که به نظر او وحدت ملی را تهدید می‌کردند.
]]> https://ahangari.info/2024/11/04/%d8%aa%d8%b1%d8%a7%da%98%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%88%d8%b9%d8%af%d9%87-%d8%ad%d9%82-%d8%aa%d8%b9%db%8c%db%8c%d9%86-%d8%b3%d8%b1%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa-3/feed/ 0